Page 107 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam

của tôi, trong đó một phần đã được Si mon Leys xác
nhận, cho nên tôi đánh bạo trình bày, mong các vị
thức giả sửa chữa giúp.
1. Không ai có gan nói mình hiểu được văn hóa
Trung Hoa. Nó là một thế giới mênh mông với ít
nhất năm nền văn hóa khác nhau. Có nền văn hóa
vùng sa mạc Tây Bắc mang tính chất du mục. Có
nền văn hóa^Tây Nam, vùng Tây Tạng mang nhiều
ảnh hưởng Ân Độ. Có nền văn hóa Hoa Nam, tuy
đã bị Hán hóa triệt để nhưng vẫn mang những biểu
hiện của văn hóa ĐNA. Có nền văn hóa ven biển
Hoa Nam chịu ảnh hưởng phương Tây sâu sắc. Tôi
chỉ có thể nói đến nền ván hóa luu vực Hoàng Hà
xưa nay đại biểu cho văn hóa Trung Hoa và đã ảnh
hưởng tới vãn hóa Việt Nam. Một anh bạn của tôi,
giáo sư Grant Evans, của trường Đại học Hồng Kông,
nói một số điểm tôi nói về văn hóa Việt Nam cũng
có ở vùng Quảng Đông, Vân Nam, nơi anh là chuyên
gia. Tôi chưa bao giờ đến vùng náy. Neu có, thì
càng chứng minh cái gốc ĐNA của vùng nảy. Khi
nói vậy, tôi không giấu giếm rằng mình còn chưa
khảo sát đề tài thấu triệt. Điều thiếu sót này là do
cuộc đời của tôi, không có dịp sang Trung Quốc,
sống ở Hoa Nam.
2. Ân tượng theo đuổi tôi khi nhìn văn hóa Trung
Hoa lá nó là một cái gì không tái nào hiểu nổi. Con
người Trung Quốc là một bí ẩn. Thế giói Trung Hoa
lá một bí ẩn. Đe hiểu nó phải vượt lên khỏi giác
quan đi tìm cái bất biến ở ngoài cảm giác.

109