Page 291 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 291
Hoàng Trọng Mậu làm quân vụ ủy viên, Mai Lão Bang và Đặng
Từ Mẫn làm kinh tê ủy viên, Lâm Đức Mậu, Đặng Bình Thành
làm giao tế ủy viên. Ngoài ra, còn có ba ủy viên vận động trong
nước. Việt Nam Quang phục hội thành lập một đội quân gồm phần
lốn đồng bào miền núi ở vùng biên giới Việt - Trung, cán bộ chỉ huy
là những người đã từng học quân sự ở nước ngoài.
Đe tổ chức lực lượng quân sự được quy củ, Hội tô chức biên
soạn bản điều lệ Việt Nam Quang phục phương lược quân, do
Phan Bội Châu viết hai chương đầu, Hoàng Trọng Mậu viết ba
chương sau. Nội dung chủ yếu của Việt Nam Quang phục phương
lược quân gồm 5 chương: Chủ nghĩa và tôn chỉ Quang phục quân;
Kỷ luật; Cách biên chế; Chức viên và lương bổng; Những kế hoạch
tiến hành đã được dự tính trước. Cùng với việc soạn thảo tài liệu
quan trọng đó, Hội chủ trương mua sắm vũ khí, lập xưởng chê
bom, cử ngưòi vể nước hoạt động rồi tổ chức một sô' cuộc bạo động
vũ trang có tiếng vang. Trước tình hình đó, kẻ thù tăng cường đàn
áp hòng dập tắt phong trào đấu tranh của nhân dân ta. Phan Bội
Châu bị thực dân Pháp nhờ bàn tay bọn quân phiệt Trung Quõc
bắt bỏ tù từ năm 1913 đến năm 1917.
Sau khi ra tù, ông tiếp tục hoạt động yêu nước. Lúc này,
Chiến tran h thế giới thứ nhất sắp kết thúc, đặc biệt tiếng vang
Cách m ạng Tháng Mưòi Nga và phong trào giải phóng dân tộc
diễn ra sôi nổi trên thế giới đã tác động đến tư tưởng của ông.
Ông dần dần nghiêng về cách mạng thế giới, tìm hiểu Cách mạng
Tháng Mười, viết báo ca ngợi V.I. Lênin... Giữa năm 1924, phỏng
theo Quốc dân đảng của Tôn Trung Sơn, Phan Bội Châu cải tổ
Việt Nam Quang phục hội thành Việt Nam Quốc dân đảng.
Chính trong thời gian này, Nguyễn Ái Quôc đã đến Quảng Châu
hoạt động theo sự phân công của Quốc tê Cộng sản. Tuy không
trực tiếp gặp Phan Bội Châu nhưng qua trao đổi thư từ do Hồ
Tùng M ậu chuyển, Nguyễn Ái Quôc đã phát biểu ý kiến về
đưòng lối hoạt động của ông. Phan Bội Châu rất khâm phục
29 3