Page 147 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 147
ộng Trang, Giản Định đế Trần Ngỗi đã giết Quốc công Đặng Tất
I Tham mưu quân sự Nguyễn cảnh Chân. Biết rõ cha mình bị
lết oan, Đặng Dung cùng VỚI con trai của Nguyễn Cảnh Chân là
guyễn Cảnh Dị đem quân Thuận Hóa về Thanh Hóa, tìm người
>ng dõi nhà Trần là Trần Quý Khoáng đê tôn làm minh chủ, tập
Jp lực lượng kháng chiến, tiếp tục cuộc chiến chông quân nhà
inh. Tháng ba năm Kỷ Sửu (1409), tại Chi La (sau đổi thành La
li) thuộc Đức Thọ, Hà Tĩnh, Trần Quý Khoáng lên ngôi, lấy hiệu
Trùng Quang. Đặng Dung, lúc đầu được vua Trùng Quang
long làm Tư mã, sau được phong Đồng bình Chương sự1.
Thòi kỳ đó, quân xâm lược nhà Minh do Mộc Thạnh chỉ huy
ing bị quân dân Đại Việt nổi lên đánh ỏ nhiều nơi có nguy cơ bại
ận. Vì vậy, tháng 3 năm Ký Sửu (1409), triều đình nhà Minh cử
'Ương Phụ làm Tổng binh và Vương Hữu làm Phó Tổng binh,
■m gần 5 vạn quân sang tiếp viện. Sau khi đã cứu nguy cho đội
lân của Mộc Thạnh, tháng 9 năm đó, Trương Phụ tập trung lực
Ợng lán mỏ cuộc tiến công vào nghĩa quân của Trùng Quang đế
i cửa Hàm Tử. Đây là một căn cứ quan trọng của quân ta do
ặng Dung chỉ huy. Tại cửa Hàm Tử, Đặng Dung có số quân
loảng 2 vạn, lập doanh trại phòng thủ trên bờ sông, bố trí hơn
)0 chiến thuyền ở những nơi hiểm yếu, đóng nhiều cọc ở phía bò
am để cự địch.
Tuy vậy, nghĩa quân chưa được luyện tập nhiều, lại đang gập
ló khăn vê lương thực, phải cùng dân gặt lúa non đê nuôi quân,
c lượng chiến đấu quá chênh lệch. Trưốc tình hình đó, chủ soái
ặc Trương Phụ quyết định tập trung một lực lượng lớn quân
inh và các tưống Phương Chính, Trần Húc, Du Nhượng, Chu
ưảng, do hắn đích thân chỉ huy, theo dòng sông Nhị tiến đánh,
íy giò là vào khoảng cuối tháng tám âm lịch, gió Tây - Bắc thổi
1. Xem Việr» Khoa học xã hội Việt Nam: Đại Việt sử ký toàn thư, Sđd.
I, tr. 226.
149