Page 148 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 148
mạnh, có lợi cho các thuyển chiến của bên tiến công. Ta quyết giữ,
địch quyết chiến, trận chiến Hàm Tử diễn ra vô cùng quyết liệt.
Nghĩa quân chiến đấu hết sức dùng cảm, nhưng vì thê và lực đều
yếu hơn địch, nên tướng Phan Đệ của ta bị bắt, nghĩa quân bị tôn
thâ't nặng nể. buộc phải rút lui. Mất vị trí chiên lược quan trọng
Hàm Tử. Trần Quý Khoáng buộc phải lui quân về Nghệ An.
Cho đến tháng 6 năm Nhám Thìn (1412), các cân cứ, chiến lũy
của nghĩa quân ỏ Nghệ An vẫn còn chưa được xây dựng vững chắc,
lương thực cũng còn thiếu thôn. Nắm được tình hình đó, Trương
Phụ cùng với Mộc Thạnh đem đại quân tấn công vào bản doanh
của Trần Quý Khoáng. Các tướng Đặng Dung, Nguyễn cản h DỊ,
Nguyễn Súy chia nhau để chỉ huy các cánh quân chiến đấu hết sức
dũng cảm. Đặng Dung chỉ huy cánh quân trực tiếp giao chiến với
Tổng binh Trương Phụ. Trận chiến diễn ra vô cùng quyết liệt ở
vùng Mộ Độ, Tam Điệp - Ninh Bình. Nơi đây là địa bàn có rừng
núi, sông suối khá hiểm trở, vì vậy kỵ binh của Trương Phụ không
tiến lên được và bị thương vong khá nhiêu. Hai bên chưa phân
thắng bại. Tuy nhiên, Trương Phụ là một viên tướng giàu kinh
nghiệm nên đã cho quân Minh bí mật chiếm lĩnh một số vị trí
trong rừng đê bao váy nghĩa quân, rồi bâ't ngờ đánh úp quân ta
vào lúc nửa đêm.
Do lực lượng quá chênh lệch, lại bị đánh bâ't ngờ, nên nghĩa
quần không chông cự được lâu, các tướng Nguyễn Súy, Nguyễn
Cảnh DỊ buộc phải lui quân. Vì thế, cánh quân của Đặng Dung rơi
vào thế cô lập. Ong vẫn chỉ huy quân ta dũng cảm chiến đâ’u với
quân xầm lược, nhưng lực lượng mỏng, lại không có tiếp viện, nên
cuối cùng Đặng Dung phải cho nghĩa quân rút chạy theo đường
sông ra biển. Lợi dụng thời cơ khi đại quân của nhà Minh vào
đánh Trần Quý Khoáng ỏ phía Nam, nhân dân ở nhiều nơi trên
miền Bắc đã nổi dậy đánh giặc, gây cho quân Minh nhiều tồn thất,
buộc Trương Phụ phải bỏ cuộc truy kích quần của Trần Quý
Khoáng. Cuối năm 1412, Trương Phụ kéo quân vê thành Đông
1 5 0