Page 117 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu

Trong cuộc kháng chiến chông Mông - Nguyên lần thứ ba, lực
lượng tham chiến của quân Nguyên lần này rất lón, ngoài quân bộ
còn có quân thủy với 500 chiến thuyền và 70 thuyền lương. Để bảo
vệ đất nước, quân dân Đại Việt lại một lần nữa đứng lên, đồng
lòng kháng chiên chông xâm lược. Lần này, tướng Nguyễn Khoái
đã chỉ huy quân sĩ thuộc quyển chiến đếu dũng cảm, lập công lớn.
Tháng 4 năm 1288, trong trận Bạch Đằng, tướng Nguyễn Khoái
được giao nhiệm vụ chỉ huy quân Thánh Dực gồm hàng trăm
thuyền chiến xông ra đánh chặn đầu quân giặc. Sử cũ của ta viết:
“Hưng Đạo vương Quốc Tuấn biết quân Nguyên sắp rút lui, bèn
trưóc hết cho người đóng cọc gỗ ở sông Bạch Đằng, lấy cỏ phủ lên
đầu cọc, sẵn sàng chờ đợi. Khi bọn 0 Mã Nhi về đến sông Bạch
Đằng, Quốc Tuấn nhân lúc nước thủy trào lên, cho quân ra khiêu
chiến, giả vờ thua chạy, bên Nguyên đem cả quân đuổi theo. Lúc
ấy nước thủy triều rút xuống rất mau. Tướng Nguyễn Khoái thống
lĩnh vệ quân Thánh Dực tung quân ra đánh quật lại, phá tan được
quân Nguyên. Gặp lúc ấy đại quân của nhà vua kế tiếp tiến đến. 0
Mã Nhi phải thu thập những thuyền còn sót lại để chạy, không
ngò thuyền mắc trên cọc gỗ đều bị đổ nhào xuống nước, quân
Nguyên chết không biết chừng nào mà kể, quân ta bắt được hơn
bôn trăm chiếc thuyền”1.
Năm 1289, nhà Trần ban thưởng công lao trong kháng chiến
chống Mông - Nguyên, Nguyễn Khoái được khen là đã hoàn thành
xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ nhà vua và triều đình khi quân xâm lược
đang mạnh, ta phải rút lui chiến lược vê' nhiều địa bàn khác nhau.
Ông còn lập công lớn trong các chiến dịch then chốt, tạo ra chuyển
biến của cục diện kháng chiến, góp phần giành toàn thắng. Ông

1. Quốc sử quán triều Nguyễn: Khăm định Việt sử thông giám cương
mục, Sđd, tr. 236.

119