Page 113 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 113
quân sĩ ta ào ào xông tới. Trong khoảnh khắc, đại quân Thoát
Hoan bị đòn phủ đầu, tiền quân bị đánh thiệt hại nặng, hậu quân
bị kìm không tiến lên được. Quân Mông - Nguyên cô rút nhanh,
nhưng Phạm Ngũ Lão truyển cho quàn ta phải kìm chúng lại để
tiêu diệt. Thoát Hoan cho mỏ đường máu mong thoát khỏi ải Nội
Bàng thì bị rơi vào trận địa phục kích do Phạm Ngũ Lão bố trí
quân mai phục từ trưổc. Bị chặn đánh khắp các ngả đường, quân
Mông - Nguyên bị tiêu diệt nhiều vô kể. Thoát Hoan phải trà trộn
vào đám tàn quân chạy về nước.
Trải qua hai cuộc kháng chiến đánh giặc giữ nước, Phạm Ngũ
Lão đã trở thành một danh tưáng lão luyện, tài ba. về sau, ông còn
nhiều lần cầm quân đánh giặc giành thắng lợi, được triều đình
thưởng công lớn. Năm 1298, ghi nhận công lao của ông trong đánh
dẹp quân Ai Lao quấy phá vùng biên phía Tây, vua Trần Anh
Tông thăng cho Phạm Ngũ Lão làm Hữu Kim Ngô đại tưống quân,
nãm sau lại được phong Thân vệ tướng quân. Năm 1318, ông được
phong tước quan Nội hầu. Không chỉ cầm quân đánh giặc giỏi, ông
còn nổi tiếng dạy quân có kỷ luật, đối đãi tốt với mọi người, đồng
cam cộng khố với binh sĩ. Đạo quân do ông chỉ huy thực sự gắn bó
trên dưâi một dạ như cha con, cho nên quân đi đến đâu không ai
dám chông lại.
Năm 1320 (đời vua Trần Minh Tông), Phạm Ngũ Lão mất tại
kinh thành Thảng Long, thọ 66 tuổi. Ghi nhận về tài năng, đức độ
của ông, sử gia Ngô Sĩ Liên đã viết: “Hưng Đạo vương thì học vấn
tỏ ra ở bài hịch, Phạm điện súy (tức Phạm Ngũ Lão) thì học vấn
biếu hiện ở câu thơ, không chỉ có chuyện về nghề võ. Thế mà dùng
binh tinh diệu, hễ đánh là thắng, đã tấn công là chiếm được, người
xưa cũng không một ai vượt nổi các ông”1. Ghi nhó công lao của
ông, nhân dân lập đền thò ỏ nhiều nơi.
1. Viện Khoa học xã hội Việt Nam: Đại Việt sử ký toàn thư, Sđd, t.II,
tr. 105.
115
