Page 118 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu

được triều đình phong “làm liệt hầu, ban cho một quận thang mộc,
gọi là Khoái Lộ... (nay là phủ Khoái Châu)”1.
Trần Quốc Toản
Trần Quốc Toản là một trang thiếu niên anh hùng trong
kháng chiến chống Mông - Nguyên dưới thời Trần. Ông là một quý
tộc họ Trần, sinh ở Trang Liệt (Tiên Sơn - Bắc Ninh), nhưng cũng
có tài liệu viết ông là con của Hoài Đức vương Ba Liệt ở Tây Chân
(Nam Định)2. Năm 1282, khi quân giặc Mông - Nguyên sắp kéo
sang xâm lược nước ta, vua Trần mở Hội nghị Bình Than đê bàn
cách chông giặc. Bấy giờ, Trần Quốc Toản mang tước Hoài Văn
hầu, mới 15 tuổi nên không được mời, nhưng đã tự đến dự Hội
nghị. Thấy ông còn nhỏ tuổi, quân Thánh Dực không cho vào.
Đứng bên ngoài, ông tự nhủ: “Được rồi, ta sẽ tự chiêu binh, để xem
ai giết được nhiều giặc”. Mải suy nghĩ, ông đã bóp nát quả cam quý
vua ban từ lúc nào không biết. Sau đó, khi quay về trang trại của
mình, ông huy động những ngưòi thân thuộc và dân làng xung
quanh hợp thành một đội quân hơn ngàn ngưòi, cùng nhau luyện
tập võ nghệ, rèn đúc vũ khí, tích trữ ỉương thảo.
Năm 1285, quân Mông - Nguyên tràn vào nước ta. Đáp lại lời
kêu gọi của triều đình, Trần Quốc Toản dẫn quân lên đường tham
gia kháng chiến. Lá cò thêu sáu chữ vàng “Phá cường địch, báo
hoàng ân'' phấp phới tung bay trưốc đoàn quân trẻ tuổi. Tháng 5
năm 1285, mỏ đầu giai đoạn phản công của quân ta, Trần Quốc.
Toản đã cùng Chiêu Thành vương và Nguyễn Khoái được vua
giao chỉ huy quân sĩ đánh tan giặc ở Tây Kết. Sau đó, ông chỉ huy
quân tham dự trận Chương Dương do Trần Quang Khải làm tổng
chỉ huy.

1. Viện Khoa học xã hội Việt Nam: Đại Việt sử ký toàn thư, Sđd, t.II,
tr. 65.
2. Đinh Xuân Lâm, Trương Hữu Quýnh (Chủ biên): Từ điến nhãn vật
lịch sử Việt Nam, Sđd, tr. 521.

120