Page 122 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 122
phương Nam do Chê Bồng Nga chỉ huy nhiều lần ra đánh, chiếm
cả kinh thành, khiến vua tôi nhà Trần phải bỏ chạy. Năm 1389,
Chê Bồng Nga lại đưa quân đổ bộ vào Thanh Hóa rồi đánh ra phía
Bắc. Trước tình hình khó khăn không cản nổi cuộc tiến công của
đối phương ở Thanh Hóa, tháng 11 năm 1389 vua Trần phải cử Đô
tưỏng Trần Khát Chân chỉ huy quân sĩ. Đại Việt sử ký toàn thư
chép: “Canh Ngọ... [1390],... Mùa xuân, tháng giêng, ngày 23, đô
tưóng Trần Khát Chân đại thắng quân Chiêm Thành ở Hải Triều,
giết được chúa nó là Chế Bồng Nga”1.
Trần Khát Chân cho xuất quân từ sông Lô, đến Hoàng Giang
đã gặp địch. Sau khi nghiên cứu kỹ tình hình địch và địa hình ở
đây, ông biết rằng chưa thể đánh được và cho quân lui vê' giữ sông
Hải Triều (tức là sông Luộc ngày nay). Thời điếm ấy, Chê Bồng
Nga cùng Nguyên Diệu (một viên tưóng nhà Trần đầu hàng Chiêm
Thành) dẫn hơn 100 thuyền chiến đến quan sát tình thế của quân
đối phương, chưa kịp tập trung lại, thì Ba Lậu Kê vôn bị Bồng Nga
trách phạt, sợ bị giết nên chạy sang doanh trại quân Đại Việt xin
hàng, rồi trỏ vào chiếc thuyền sơn xanh bảo rằng đó là thuyền của
Chế Bồng Nga. Sau khi xem xét cẩn thận, Trần Khát Chân ra lệnh
cho các hỏa súng nhất tề nhả đạn, bắn tập trung vào thuyền Bồng
Nga. Đạn xuyên suốt ván thuyền, Bồng Nga chết, hôm đó là ngày 23
tháng Giêng năm Canh Ngọ (1390). Nguyên Diệu cắt lấy đầu
Bồng Nga chạy vể VỚI quân Đại Việt đê mong được tha tội chết,
nhưng bị Thượng đò quân Long Tiệp là Phạm Nhữ Lặc và Dương
Ngang giết chết. Quân phương Nam tan võ. Trần Khát Chân sai
quân bỏ đầu Bồng Nga vào hòm, đi thuyền về báo tin cho triều
đình. Tin thắng trận khiến cả triều đình vui mừng, vì từ năm Tân
Hợi (1371) đến năm Kỷ Tỵ (1389) suốt 18 năm trời, quân phương
Nam liên tục xâm lấn Đại Việt, nhiều lần vào tận kinh đô đốt phá,
1. Viện Khoa học xã hội Việt Nam: Đại Việt sử ký toàn thư, Sđd, t.II,
tr. 180.
124
