Page 121 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 121
phát động để bảo vệ đất nước, một lần nữa, nhân dân vùng rừng
núi thuộc đẩt Phú Thọ dưới sự chỉ huy của anh em thủ lĩnh họ Hà,
đã lập nên những chiến công xuất sắc. Quân xâm lược Mông -
Nguyên sau th ất bại thảm hại ở Tây Kết, Hàm Tử, Chương Dương,
phải rút chạy khỏi kinh thành Thăng Long. Một đạo quân của
chúng rút chạy ngược theo sông Lô về Vân Nam, khi qua địa phận
Phù Ninh đã bị quân dân địa phương dưới sự chi huy của Hà Đặc,
Hà Chương chặn đánh quyết liệt.
Từ động Cự Đà, đoán trước đường rút chạy của giặc, Hà Đặc và
Hà Chương rút quân lên đóng ỏ núi Trĩ Sơn. Đêm đến, các ông
đem quân bất ngò tập kích doanh trại giặc. Quân giặc thua chạy,
quân ta đuổi theo truy kích, nhưng chẳng may Hà Đặc tử trận, còn
Hà Chương thì bị giặc bắt. Nhân lúc giặc sơ hả, Hà Chương “lấy
trộm được cờ xí, y phục của giặc trôYi về”1 dâng lên quân triều
đình, rồi xin dùng cò và y phục ấy giả làm quân giặc đê vào quân
doanh chúng. Giặc bị mắc mưu, quân của Hà Chương từ trong
đánh ra, ngoài đánh vào, làm quân Mông - Nguyên không chông
đỡ nổi vội vã rút chạy về Vân Nam.
Chiến thắng quân Mông - Nguyên lần thứ hai là chiến công
chung của toàn quân dân ta, trong đó có phần đóng góp không nhỏ
của nhân dân địa phương miền núi phía Bắc dưới sự chi’ huy tài
giỏi của Hà Đặc, Hà Chương. Ngày nay, trên vùng đất Phú Thọ
(tại xã Hiền Đa, cẩm Khê) còn có miếu thờ Hà Lang và ả xã Tân
Long (Lập Thạch) còn có truyền thuyết vê' tài chỉ huy đánh giặc
cứu nưóc của hai anh em Hà Đặc, Hà Chương.
Trần Khát Chân
Trần Khát Chân là một danh tướng cuối thời nhà Trần. Ong
xuất thân từ một gia đình quý tộc, dòng dõi của Trần Bình Trọng,
quê ở Hà Lãng huyện Vĩnh Ninh (Vĩnh Lộc - Thanh Hóa). Cuối
thòi Trần, triều đình suy yếu, nhân đó quân Chiêm Thành ở
1. Viện Khoa học xã hội Việt Nam: Đại Việt sử ký toàn thư, Sđd, t.II, tr. 56.
123