Page 114 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu

Trần Bình Trong
Trần Bình Trọng, danh tướng thời Trần, thuộc dòng dõi Lê
Hoàn', sinh ra ở làng Bảo Thái, huyện Thanh Liêm (Hà Nam).
Ông là cháu nội của Khuông quôc thượng tướng Lê Khâm và là con
của Ngự sử đại phu Lê Tần (Lê Phụ Trần). Sinh ra trong một gia
đình dòng dõi, Trần Bình Trọng sớm có chí khí. Từ nhỏ ông đã
thích đọc sách, say mê nghiên cứu binh pháp và luyện tập võ nghệ,
nên mau chóng thành tài. Thấy ông là người trung nghĩa và có tài,
vua Trần Thánh Tông rất yêu mến. Năm 1277, khi Trần Bình
Trọng vừa 18 tuổi, vua Trần gả công chúa Thụy Bảo cho và ban
tước hầu. Điều đó càng làm cho tình cảm của Trần Bình Trọng vối
vương triều Trần thêm sâu nặng.
Sang đòi vua Trần Nhân Tông, năm 1285, quân Mông - Nguyên
xua đại quân sang cướp nước ta lần thứ hai. Lần này, giặc huy
động hơn nửa triệu quân do Thoát Hoan làm chủ tướng từ phía
Bắc đánh xuống, đồng thòi cho gần chục vạn quân do Toa Đô chỉ
huy từ phía Nam đánh lên, nhằm tạo ra hai gọng kìm bao vây, tiêu
diệt quân Trần. Bây giò, quân và dân ta trên tất cả các m ặt trận
đều hăng hái đánh giặc. Nhưng trước th ế giặc mạnh, vua Trần chủ
động lui quân, bảo toàn lực lượng chờ thời cơ phản công. Được đà,
giặc Mông - Nguyên ào xuống đánh chiếm Thăng Long, nhưng nhà
vua cùng triều đình, tôn thât và đại quân ta đã theo đưòng sông
Hồng xuôi vê Nam. Thoát Hoan tức tối, lệnh cho bọn Khoan Triệt
và Lý Hằng dẫn hai đạo quân thủy, bộ truy đuổi gát gao. Trước
tình thế nguy cấp, Trần Bình Trọng được giao nhiệm vụ chặn giặc
để vua Trần và đại quân rút lui an toàn.
Nhận được lệnh, Trần Bình Trọng đã chủ động bô' trí quân chờ
giặc ở bãi Đà Mạc (khúc sông Thiên Mạc thuộc Khoái Châu, Hưng
Yên). Ngày 26 tháng 2 năm 1285, hai đạo quân thủy, bộ của giặc

1. Đinh Xuân Lâm, Trương Hữu Quýnh (Chủ biên): Từ điển nhân vật
lịch sử Việt Nam, Sđd, tr. 546.

1 1 6