Page 77 - Xã Hội Việt Nam Thế Kỷ XVII

vê' cung. Ngài không nói năng với các em và các quan đi đưa

vể, người nào mặt cũng rầu rầu.
Dân gian phải để tang chúa 27 bữa, trong thời kỳ này

không ai được mở tiệc ăn uống, cưới xin hay kiện tụng. Nhà
chúa còn ban lệnh trong hạn ba năm không được vào đám
hội hè gì long trọng, cấm ngặt đờn ca, múa hát, diễn kịch
hoặc cuộc vui tương tự.

Nhưng đám ma đưa như thế chưa phải là đã hết; đẫy mới
phác họa một điểu dự định lớn lao người ta hoãn lại để đến
khi đem thực hành được thêm phần long trọng. Bao nhiêu
thợ khéo đều làm; chi phí có tốn kém lạ lùng thì đã có dân
gian vui lòng đóng góp thêm vào để làm cho đám ma tiên
chúa được thêm phần rực rỡ. Sau đây tôi sẽ nói rõ ràng.

Tây vương Trịnh Tạc và các gia thần tin rằng có nhiều
lý lẽ bắt buộc ngài còn phải làm cho đám ma của tiên chúa
được lộng lẫy và tráng lệ hơn lúc đầu. Muốn làm hiển danh
phụ vương và hy vọng rằng sau này còn có những cuộc vinh
diệu hơn và nhiều sự diễn tả rực rỡ hơn. Trước hết ngài chọn

một chỗ có bề thế và vị trí xứng đáng với tang lễ tiên vương;
ấy là một hòn đảo nổi ở giữa sông, dài ba lý từ bắc đến nam,
rộng hơn một lý, chu vi được chừng bảy, tám lý, rất đẹp đẽ và
thuận tiện. Ngài cho vạch lên cát đồ án những đài kỷ niệm
sẽ phải dùng nhiều thợ đủ các nghệ và đủ tài khéo dựng lên
đấy mà không bỏ hẳn ý kiến lúc ban đầu là xây dựng cả một
thành phố mới, một triều đình mới có đủ vật dụng của một
kinh đô. Việc xây dựng đến 28 tháng Chạp dương lịch xong,

bọn thợ thuyền không thích gì hơn là được cái vinh dự đã
đem tài hay nghệ khéo giúp chúa. Rồi người ta xem lịch chọn
ngày hành lễ, muốn cho dân gian khỏi mất dịp xem từ một
quang cảnh tráng lệ và mới lạ như thế này, từ hôm trước
người ta đã cho phép dân gian vào dạo chơi và xem xét cẩn
thận công cuộc trọng đại này. Thành quách hình vuông, xây

78