Page 29 - Xã Hội Việt Nam Thế Kỷ XVII

Thực phẩm của người Trung kỳ

Đồ ăn thường của người Trung kỹ là cơm; mà kể ra cũng
là một sự lạ là xứ này sẵn mọi thứ thịt, cá, gia cầm, hoa quả
như thế, mà thức ăn chính của dân lại là gạo, ăn ngay từ đầu
bữa, rồi sau mới gắp và nếm tới các thịt thà khác, như để cho

đúng lệ. Bánh mì đối với ta quan hệ mật thiết thế nào, thì
gạo đối với họ cũng vậy, họ không thêm nước chấm hay chế
biến khác đi, sợ rằng cho thêm bơ, muối, dầu hay đường vào
thì ăn mãi sẽ ngấy. Họ đem gạo đổ vào nước thổi chín lên,
nước đổ vừa đủ để gạo khỏi dính vào nổi và cơm khỏi cháy.
Hột gạo còn nguyên, chỉ mềm thêm và ướt chút ít thôi. Họ

lại còn nghiệm rằng không có gia vị, gạo ăn dễ tiêu; vì thế tất
cả những dần tộc nào ở phương Đông ăn gạo, một ngày ít ra
cũng ăn đến bốn bữa mới đủ.

Người Trung kỳ, lúc ăn ngồi sệp xuống đất, chân xếp
bằng, trước mặt có một chiếc bàn tròn (mâm) cao vừa tầm
với bụng, chạm trổ rất đẹp, vành thếp bạc hay mạ vàng tùy
theo tư cách và tài lực từng người. Bàn không to, mỗi người
theo lệ có riêng một cái, nên trong một đám tiệc có bao

nhiêu khách thì có bấy nhiêu bàn, mà thường ngày ở tư
thất cũng vậy, trừ khi vợ chồng, cha con ngồi chung một
bàn. Ăn không cần dao, dĩa; không cần dao vì thịt đã chặt
sẵn ở dưới bếp, không cần dĩa vì đã có những chiếc que
(đũa) nhỏ nhản bóng, họ cầm giữa mấy ngón tay và dùng
rất khéo và rất tài, không có gì là không gắp được. Họ cũng
chả cần đến cả khăn ăn vì đã có đũa để gắp đổ ăn, tay họ

không bị nhơ nhớp.

Họ mở tiệc luôn để mời bạn lân bang hàng xóm, thịt, cá
đủ mọi thứ; duy chỉ thiếu cơm vì họ cho rằng cơm thì ở nhà
ai chẳng có. Mà chủ nhân, dù nghèo đến đâu nếu không hiến

30