Page 134 - Xã Hội Việt Nam Thế Kỷ XVII

tiền và lắm công. Đấy là phần của tân chúa và Trịnh gia. Các
quan đại thẩn cũng tài lực đua nhau làm những đàn hỏa đặt

chung quanh đàn thứ nhất rất có thứ tự, cách nhau rất đều,
cùng một kiểu và cùng cao như nhau, bệ đàn có bốn, sáu
hoặc tám chân vuông, đường kính đàn chừng mười lăm cho
đến hai mươi thước (pieds), những đàn ấy giống như những
vọng tháp bên ta (belvédères), các phía đều có cửa mở, cánh
cửa chớp đặt vào giữa các con tiện và các trụ. Các đàn đểu
có phủ hình vẽ đủ màu hình trạm trổ hoặc hình sơn và có
treo những màn lụa đắt tiền hoặc những tấm vải dày mảng.
Xà cột những đàn ấy đểu làm bằng vật liệu nhẹ, vách bằng
ván. Quan to thì mỗi người dựng hai đàn, quan nhộ thì một,

nên số đàn dựng lên nhiều đến nỗi bãi cát trong vòng mươi
lăm hôm biến thành một thành phố mới, một trại binh giống
như Antiochus. Trong khi ấy thì dân gian cả xứ kéo nhau đến
xem cái cổng xây dựng lộng lẫy và xa hoa ấy. Có nhiều thú vật
lạ (như hổ, gấu, vượn, khỉ) cũng nhiều vật dữ nữa đã được
người ta đi tìm hàng tháng, hàng năm, bắt được tận những
chốn rất xa và đem đến đấy. Dân tụ tập nhiều đến nỗi làm
cho ta tưởng rằng khắp xứ chỗ nào dân cũng đông đúc, dân
ấy được dịp thấy sự giàu sang của tân chúa và được khâm
phục lòng hiếu thảo của ngài đối với phụ vương. Nhưng tự
ba hôm trước ngày hành lễ thì dân sự không ai được vào
xem khu dựng đàn nữa vì các quan chức mắc bận dựng hình
tượng tiên chúa trước đàn tràng, bận cho ngài nhiều quần

áo quý giá, dâng ngài cỗ bàn, biếu ngài hổ phách, ngọc trai,
những vòng san hô, những bình vàng, lọ bạc, những chén,
những chiêng, những bàn kỷ, nghĩa là những xa xỉ phẩm và
những đồ vật bé mọn tiên chúa lúc sinh thời vẫn ưa thích và
lúc dùng quen rồi.

Đổng thời trong khu bãi cát ấy họ cũng dựng một gian
nhà làm mất đến năm sáu tháng có ba bốn quan đại thần
trông nom và đốc thúc công việc; nhà này giống cái làng ông

135