Page 164 - Vũ Trụ Và Hoa Sen
P. 164
Tôi nghiên cúu gì: Khoa học ở mọi trạng thái của nó
tưởng tượng bức Hoa súng lại được vẽ bởi một ai khác chứ
không phải Monet, hay bản nhạc Cáỵ sáo thần được sáng
tác bởi ai đó chứ không phải Mozart, hay tác phẩm Đi tìm
thời gian đã mất được viết ra dưới ngòi bút của một nhà văn
nào đó chứ klaông phải Marcel Proust.
Các định luật tự nhiên và toán học có đặc tính khách
quan, tách biệt với người tìm ra chúng, trong klứ các tác
phẩm nghệ thuật và văn học lại phản ánh cá tính các tác
giả của chúng. Nhà khoa học thám hiểm thế giới khách
quan, người nghệ sĩ tập trung nhiều hơn vào thế giới chủ
quan, nội tâm. Chính vì tính klaách quan này mà ta có thể
sẵn lòng hợp tác trong klioa học, trong khi thường rất klió
làm việc chung với nhau về một tác phẩm nghệ thuật.
Định kiến khoa học và tri thức khách quan
Khoa học ra đời từ sự tiếp xúc của con người với thực
tại. Từ sự tiếp xúc này, nhà khoa học hi vọng sẽ rút ra được
những tri thức kliách quan về các hành vi của tự nhiên.
Tuy nhiên, các thập kỉ gần đây, một số trường đại học của
Pháp và Mỹ đã đặt lại câu hỏi cho luận điểm này: với họ,
một thực tại khoa học khách quan là không tồn tại, và khoa
học trước hết là một vấn đề văn hóa phụ thuộc không chi
vào xã hội và nền văn hóa trong đó nhà nghiên cứu làm
việc mà còn phụ thuộc vào cả giới tính và nguồn gốc dân
169