Page 162 - Vũ Trụ Và Hoa Sen

Tôi nghiên cứu gì: Khoa học ở mọi trạng thái cúa nó

lần nữa. ông đã kể lại lời giải cho một bài toán mà ông mất
nhiều tuần tìm kiếm đã đột nhiên xuất hiện rõ nhu ban
ngày như thế nào: "Vào thời điểm đó, tôi rời Caen, nơi tôi
ở, để tới tham gia một khóa học về địa chất do trường Mỏ
tổ chức. Những diễn biến của chuyến đi đã làm tôi quên
kliuấy mấy vấn đề toán học mà tôi đang nghiên cứu. Khi
tới Coutances, chúng tôi lên một chiếc xe buýt, để đi đâu
đó. Đúng vào lúc tôi đặt chân lên bậc cửa xe, thì ý tưởng
đã vụt đến với tôi, mà những ý nghĩ trước đó hoàn toàn
không chuẩn bị gì cả... Tôi không kịp kiểm tra lại; mà cũng
không có thời gian để làm điều đó, bới vì ngay khi ngồi vào
ghế tôi lại tiếp tục cuộc nói chuyện bỏ dở trước đó; nhưng
ngay lập tức tôi cảm thấy hoàn toàn chắc chắn... Khi quay
trở lại Caen, tôi đã kiểm tra lại một cách cẩn thận cho yên
tâm...".
Tôi tin rằng, dù bề ngoài có vẻ là thần kì, nhưng sự tiếp
xúc ngắn ngủi với thế giới các ý niệm không phải xảy ra
một cách ngẫu nhiên, và nó chỉ xuất hiện trong những trí
óc được chuẩn bị kĩ lưỡng. Nhưng sự chuẩn bị này không
phải diễn ra một cách có ý thức; nó là thành quả của một
quá trình lao động dài của vô thức.
Quá trình sáng tạo khoa học gần gũi một cách đáng
ngạc nhiên với sáng tạo nghệ thuật. Nhà khoa học, khi
phát hiện ra một phương diện ẩn giấu của tự nhiên, và
người nghệ sĩ, khi sáng tạo ra một tác phẩm nghệ thuật, cả
hai đều cảm nhận được một cảm giác phấn kliích, vì trong
một thời khắc ngắn ngủi, đã được tiếp cận với chân lí vĩnh

167