Page 163 - Vũ Trụ Và Hoa Sen

Vũ TRỤ VÀ HOA SEN

cửu, và đã vén lên được một mẩu nhỏ của bức màn bí ẩn
vĩ đại. Nhưng có một sự khác biệt lớn giữa sáng tạo khoa
học và sáng tạo nghệ thuật. Các định luật của tự nhiên và
toán học mang tính phổ quát. Khi hoàn thành, nó hoàn
toàn klaông mang dấu ấn của tác giả, trong khi một tác
phẩm nghệ thuật lại mang đậm phong cách và các đặc
điểm của người nghệ sĩ. Chúng ta nhận ra ngay tức khắc
các tác phẩm điêu khắc với những tay chân dài ngoẵng của
Giacometti, một bức tranh theo trường phái điểm họa của
Seurat hay lập thể của Picasso. Trái lại, các nhà toán học
thuộc các nền văn hóa và truyền thống klrác nhau, làm
việc trong các xã hội klrác nhau và sử dụng các phương
pháp chứng minh kliông phải lúc nào cũng giống nhau,
nhưng đều đi tới các kết quả tương tự và cùng các định lí.
Để giải thích sự trùng khớp này, tôi tán đồng với
Penrose cho rằng mỗi nhà toán học (rộng hơn nửa là mỗi
nhà khoa học) "đều được tiếp cận trực tiếp với chân lí và
được tiếp xúc với cùng một thế giới các ý niệm". Tôi nghĩ
rằng thậm chí nếu Newton và Einstein không tồn tại, thì
các lí thuyết vạn vật hấp dẫn và thuyết tương đối của thời
gian và không gian cũng vẫn sẽ được phát hiện, có thể
không có cùng một dạng chính xác như lí thuyết được
xây dựng bởi hai nhà vật h' này, nhưng những nét cơ bản,
dù sớm hay muộn, cũng vẫn sẽ được tìm thấy bởi các nhà
nghiên cứu khác. Sở dĩ như vậy là bởi các định luật tự
nhiên cư trú sẵn trong thế giới các ý niệm, mà mọi nhà vật
lí có năng lực đều có thể tiếp cận. Trong khi đó, khó có thể

i68