Page 71 - Việt Sử Kỷ Yếu

đánh giết. Hầu hết quân sĩ giặc đều chết chém, chết đuối trong
trận này cả vạn người. Hoằng Tháo bị bắn giết. Rất ít có kẻ chạy
đi được thoát thân. Lưu Cung ngoài biển nghe tin thất trận,
thương khóc, nhặt nhạnh tàn quân rút về nước. (Sau quốc thông
họ Lưu kéo dài được đến năm 960. Tống Thái Tổ thông nhất
Trung Quôc).
Sử gia Trần Trọng Kim bàn: Ngô Quyền trong thì giết được
nghịch thần, ngoài thì phá được cường địch, bảo toàn được nước,
thật là một người trung nghĩa lưu danh thiên cổ. Mà cũng nhờ có
tay Ngô Quyền, nước ta mới cởi được ách Bắc thuộc hơn một ngàn
năm và mở đường cho Đinh, Lê, Lý, Trần về sau .này được tự chủ.

KẾT QUẢ THỜI ĐAI BẮC THUỘC
NGƯỜI NƯỚC TA NHIỄM VĂN MINH TRUNG QUỐC - Đời thưỢng cổ
xa xưa, dưới các triều vua Hùng, vua Thục, sự sinh hoạt của người
nước ta ăn ở thê nào, phong tục làm sao thì không biết được rành
rẽ lắm, chắc chắn đòi sôKg đơn sơ, giản dị, bấy giờ đã sớm biết
trồng cấy lúa nước, hành nghề chài cá, cũng có mục súc, săn bắn
không tiến bộ lắm.
, Trải qua mười một thế kỷ Bắc thuộc, xứ ta bị đặt dưới chính
quyền cai trị của người Hoa, cách sinh hoạt có biến đổi, do người
Hoa có trình độ văn hoá và kỹ thuật cao hơn ta. Tuy thế, người
nước ta chỉ ehấp nhận học chữ Hán, theo nghi lễ của người chiến
thắng mà không bị Hán hoá, do giữ được tiếng nói và một số tập
tục riêng, có tinh thần nghị lực bất khuất, lòng ưu ái đồng bào của
giông nòi.
Tục thờ cúng tổ tiên và các vị có công vói nước, với nhân
loại, có thê dân ta đã có từ trước, chỉ du nhập thêm nghi lễ cho
được thêm long trọng, có sự sùng tín hơn lên. Ta cũng theo chế
độ phụ hệ như người Hoa nhưng vẫn giữ tục “vô nam dụng nữ”
khác với họ.
NHO GIÁO - Người nước ta tiếp nhận sâu rộng Nho giáo. Đạo
Nho không hẳn là một tôn giáo theo nghĩa hẹp, do không có giáo
đường và tập đoàn tăng lữ hay thầy giảng, tuy có văn miếu, văn từ
thò tiên thánh và tiên hiền. Nho giáo chỉ là món đạo đức luân lý
học, dạy xử thế đời sông hiện tại, không nói rõ gì về các sự trước
sau của con người sông tại thế gian. Giáo lý đạo Nho lấy hiếu, đễ,
trung, thứ, tín, nhân, nghĩa... làm gốc. Mọi~người có thể thực
hành nổi, không cần phải siêu nhân.

71