Page 69 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 69
Năm 911, Nam Bình vương Lưu An chết, em là Nham, còn
gợi là Cung, lên thay. Năm 917, Lưu Nham xưng làm vua (đế), đặt
quôc hiệu là Hán (tức nhà Nam Hán), đóng đô ở Phiên Ngung.
KHÚC THỪA MỸ (917 - 923) - ỈMàm 917, Khúc Hạo mất. Con là
Khúc 'Phừa Mỹ nôi nghiệp.
Thừa Mỹ hiết rõ ý đồ vua Nam Hán muôn thôn tính đất
lình Hải nên muôn dựa vào nhà Lương mà chống lại, sai sứ sang
Lương xin phong. Lương Trinh Minh trao cho tiết việt (cờ tiết và
phủ việt là thứ vua trao cho đại tướng ở ngoài, tức trao quyền
đánh dẹp) năm 919. Vua Nam Hán lấy làm hận. Nám 923, nhà
Hậu Lương mất ngôi, nhà Hậu Đường thay thế. Lưu Nham (Cung)
sai tướng Lý Khác Chính (đây chép theo ĐVSKTT. Ngũ Đại sử
chép là Lý Thủ Dung và Lương Khắc Chính) đem quân sang đánh.
Không đưỢc ai CIÍII, Thừa Mỹ thua trận, hị bắt đưa về Hán. Tướng
Nam Hán Lý Tiến sang giữ châu.
DƯƠNG ĐÌNH NGHỆ
(ĐVSKTT chép Đình Nghệ. Ngũ Đại sử và Tông sử chép
Diên Nghệ. Mấy tập sử quôh ngữ La tinh như VNSL chép Diên, do
chữ Đinh và chữ Diên Hán tự gần giống nhau, nên có sự
lầm lộn).
Dương Đình Nghệ, người Ái Châu, tướng của Khúc Hạo, là
người có tài thao lược lại có chí lớn. Vua Nam Hán ban cho Đình
Nghệ tước vị, cho Lý Tiến làm thứ sử Giao Châu, cùng với Lý
Khắc Chính giữ thành.
Đình Nghệ mưu việc khôi phục, chiêu binh măi mã, thu
phục tráng sĩ 3000 người. Lý Tiến biết ý, báo với vua Nam Hán.
Cuối năm 931, Dinh Nghệ đem quân vây đánh Tiến. Vua Nam
Hán sai thừa chỉ Trần Bảo đem quân sang cứu, chưa đến nơi thì
phủ thành đã mất. Tiến trôn về nước. Trần Bảo bị Đình Nghệ
đánh thua, chết.
Dương Đình Nghệ tự xưng làm tiết độ sứ, trông coi việc cháu
từ năm 931 đến nám 937. Sau khi đánh đuổi quân Nam Hán ra
khỏi bò cõi, Dương Đình Nghệ nắm quyền chính, tổ chức lại công
việc cai trị đất nước, cùng những người có tiếng tàm như Đinh
Công Trứ làm thử sử Hoan Châu, Ngô Mân làm thứ sử Ái Châu,
gả con gái cho Ngô Quyền là con Ngô Mân để thắt chặt môl thâm
tình. Một số quan lại cũ người bản xứ do nhà Lương bổ dụng trước
vẫn được giữ chức.
69