Page 360 - Việt Sử Kỷ Yếu

thủ. Nặc Ông Nộn ở thê giữa hai gọng kim, sai người ra nhò chúa
Nguyễn giúp. Chúa Phúc Trăn cử Mai Văn Long làm thông lãnh
quân sĩ tiến vào đánh Hoàng Tiến, còn Trần Thượng Xuyên tiến
binh đi đánh Nặc Ong Thu. Bọn Mai Văn Long dùng mưu giết
được Hoàng Tiến và bắt vua Chân Lạp phải theo lệ triều công.
Năm 1698, chúa Phúc Chu sai Nguyễn Hữu Kính làm kinh
lược đất Chân Lạp, chia đất Đông Phô" làm dinh, làm huyện, lấy
Đồng Nai làm huyện Phúc Long và Sài Côn làm huyện Tân Bình.
Đặt trấn biên dinh (Biên Hoà) và phân trấn dinh (Gia Định), cử
quan vào cai trị. Lại chiêu mộ lưu dân từ Quảng Bình trở vào đê
lập ra thôn xã và khai khẩn ruộng đất. Còn những người Hoa ở
đất Trấn Biên (Biên Hoà) thì lập làm xã Thanh Hà, những người ở
đất Phiên Trấn (Gia Định) thì lập làm xã Minh Hương. Những
người ấy đều thuộc về hộ dân nước ta.
Khoảng năm 1680, có người khách Quảng Đông Mạc cửu
cùng gia đình họ hàng, không phục nhà Mãn Thanh cướp ngôi nhà
Minh, bỏ sang Chân Lạp. Vua Chân Lạp phong làm ôc nha và cho
khai khẩn đất Sài Mạt. Nơi đây có nhiều người các nước đến buôn
bán thịnh vượng, bèn mở sòng bạc, rồi lấy tiền chiêu mộ lưu dân,
lập ra 7 xã gọi là Hà Tiên. Lại khai thác vùng Phú Quốc, Lũng Kỳ,
Cần Bột, Vũng Thôn. Rạch Giá và Cà Mâu. Năm 1708, Mạc Cửu
đê được yên ổn thần phục chúa Nguyễn, được phong làm thong
binh trấn Hà Tiên. Vì thê chúa Nguyễn được thêm vùng đát mới.
Đến khi Mạc cửu chết, chúa Nguyễn phong cho con cửu là
Mạc Thiên Tứ chức đô đốc. Mạc Thiên Tứ đắp thành, xáy luỹ, mở
chợ, làm đường và rước thầy về dạy nho học khai hóa đất Hà Tiên.
Nước Chân Lạp loạn lạc luôn. Năm 1699, Nặc ổng Thu đem
quân chống lại chúa Nguyễn. Nguyễn Hữu Kính sang đánh thành
Phnôm Pênh. Nặc óng Thu bỏ chạy. Con Nặc ông Nộn là Nặc
Ong Yêm xin hàng. Sau Nặc Ong Thu cùng về hàng, xin theo lệ
cống như cũ.
Nặc Ông Nộn mất. Nặc ỏng Thu phong Nặc ỏng Yên làm
quan và gả con gái cho. Sau Nặc Ong Thu già yếu, truyền ngôi cho
con là Nặc Ồng Thâm. Năm 1705, Nặc ông Thâm nghi Nặc ông
Yêm phán, khơi binh đánh, lại đem quân Xiêm La về giúp. Nặc
Ong Yêm chạy sang Gia Định cẳu cứu. Chúa Phúc Chu sai cai cơ
Nguyễn Cửu Vân sang đánh, cửu Vân sang phá dược quân Xiêm
La, đem Nặc ông Yêm vê thành La Bích. Nặc ông Thâm chạy
sang Xiêm La, thỉnh thoảng đem quân về đánh lại. Năm 1714,
360