Page 136 - Việt Sử Kỷ Yếu

vào làm lễ. Nhưng Thủ Độ dò biết, lúc làm lễ, thay đổi hết vị trí
mọi người dự lễ, dồn người họ Lý vào nơi bên dưới có hầm, rồi sai
kéo sàn cho họ rơi xuống hầm. Cũng có thế rằng: Thủ Độ sai người
giả làm thuộc phe chông đốì, xui người họ Lý đào hầm, rồi sau bị
sa cả xuông đấy mà chết.
Trần thái hậu giáng làm Thiên Cực công chúa để gả cho Thủ
Độ, cung nhân nhà Lý, kê cả các tôn nữ, đem gả cho các tù trưỏng
Mường, Thái.
VỤ THAY BẬC Đổl NGÔI - Thủ Độ chỉ lo thế nào cho ngôi nhà
Trần được vững bền nên không những tàn ác với nhà Lý, đến luân
thường trong nhà cũng làm loạn cả. Năm 1237, Chiêu Thánh hoàng
hậu lấy Thái Tông đã 12 năm mà chưa có con (tuy mối 19 tuổi). Thủ
Độ bắt Thái Tông hỏ, giáng làm công chúa, đem gả cho tướng Lê Tần
tức Lê Phụ Trần, rồi đem người chị Thuận Thiên công chúa vỢ Hoài
vương Trần Liễu đã có mang ba tháng vào cung làm hoàng hậu.
Trần Liễu tức giận, đem quân làm loạn.
Thái Tông bị hiếp chế quá độ, trong lòng không yên, đêm lẻn
trôn lên ở chùa Phù Vân, trên núi Yên Tử (huyện Yên Hưng,
Quảng Yên). Thủ Độ đem quần thần đến đón về. Thái Tông không
chịu. Thủ Độ nài ép mãi không được, hèn nói; Vua ở đâu thì triều
đình ở đấy. Lập tức truyền sắp sửa xây cung điện ngay ỏ chùa Phù
Vân. Thái Tông không sao được, đành ra về.
Được ít lâu, Trần Liễu biết không làm nên được gì, nhân lúc
Thái Tông ngự thuyền, giả làm người đánh cá, lẻn xuống thuyền
ngự xin hàng. Anh em ôm nhau mà khóc. Thủ Độ cầm gươm toan
giết Liễu. Thái Tông lấy mình che đỡ cho anh. Sau Thái Tông lấy
đất Yên Phụ, Yên Dưỡng, Yên Sinh, Yên Bang - thuộc Hải Dương
- cho Liễu làm thái ấp và cải phong làm An Sinh vương.
Thủ Độ lại muôn mọi người không nhớ đến họ Lý nữa, nhân
tổ họ Trần là Lý, bắt trong nước họ Lý phải cải là họ Nguyễn.
TRẦN THÁI TÔNG ĐÍCH THÂN CẦM QUYỀN CHÍNH - Lên ngôi từ
năm mới 8 tuổi, Thái Tông buổi đầu chỉ giữ hư vị. Sau lớn lên mới
dần thực sự nắm giữ quyền chính. Từ năm 1238, tình hình trong
nước đã yên ổn. Thái Tông thường đi về đến tận các làng xã, xem
xét dân tình, chỉ thường mang theo một vài người hầu cận. Đôi với
dân chúng, có tình thân ái mật thiết, thông thường giải quyêt
những sự bâT đồng giữa các họ, các phe nhóm, làng xã. Nhiều khi
chỉ ở ngay dưới gốc cây lớn. Làng xã mới làm đình để khi vua đến
có chỗ ngồi tươm tất.
136