Page 135 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 135
sứ nhà Tống sang, sứ Thát Đát cũng sang. (Tô Hiến Thành) Đểu
thương hậu đê dụ, ngầm lấy lễ tiếp đãi cả hai sứ, không cho họ gặp
nhau. VSTGCM nói bấy giò Thát Đát còn ở mãi miền cực bắc rất xa
xôi, sửa lại là sứ Kim. Nhưng xét nước Kim không chiếm Vân Nam,
bấy giờ còn còn cách xa nước ta bởi nước Nam Tốhg. Sứ Kim không
vượt biên sang nưc3c ta làm gì. Việc làm “khi triều Tông, khi sính
Nguyên” phải là của Trần Thủ Độ, vào các năm trước sau năm 1250.
Nước Champa từ ngày nhà Lý suy đã coi thường nước ta.
Nhà Trần lên. sai sứ sang dụ. Champa có đến công, lễ vật đơn bạc.
Dân Chăm lại thường hay sang cướp phá vùng ven biển.
VỤ BỨC TỬ THƯỢNG HOÀNG LÝ HUỆ TÔNG - Lý Huệ Tông bỏ
cung điện đi tu. Buôi nọ ra chơi chợ Đông, ăn vận nâu sòng, nhiều
người thấy thương khóc. Thủ Độ sỢ lòng người còn tưởng nhớ vua
cũ, sinh ra biến loạn. Có lần Huệ Tông ngồi nhổ cỏ ở sân chùa.
Thủ Độ đi qua, nói: Nhổ cỏ phải nhổ cho hết dễ sâu. Huệ Tông nói:
Nhà ngươi nói, ta hiểu rồi. Mấy hôm sau, Thủ Độ cho người đi mòi
Huệ Tông. Huệ Tông giận lắm, tụng kinh xong, vào nhà sau thắt
cố tự tận. Bấy giò là tháng 8 âl năm 1226.
Sự việc diễn ra không phải chi’ đơn sơ có thế. Theo Nguyễn
Triệu Luật, người dòng dõi tôn thất nhà Lý thì có những chiếu chỉ
cần vương - thật hoặc giả - được tung ra. Thủ Độ bắt được, đem
chất vấn Huệ Tông. Huệ Tông chôi và sau lo sỢ trong khi thảng
thôt về bệnh tâm thần đã tự ải. Có thuyết Thủ Độ dâng bình rưỢu
quý có thuôc độc, Huệ Tông uống xong thì chết. Cũng có thể là bị
treo cổ hay chết cách nào khác.
Thủ Độ tuyên bô": Huệ Quang thiền sư đã về Niết bàn, dẫn
các quan đến khóc viếng, làm lễ hoả táng. Xá lợi đê vào tháp chùa
Bảo Quang. Thật quá tàn ác, chỉ vì tranh quyền cướp nước.
Lý Huệ Tông làm v u a 14 năm, đi tu một năm, hưởng linh 33
tuổi là v u a hèn, nghiện rưỢu, hị bệnh tâm thần, nhưng chết thảm,
tình cũng đáng thương.
VỤ CHÔN SỐNG TÔN THẤT NHÀ LÝ - Các người trong tôn thất
nhà Lý mang hận. Thủ Độ muôn trừ bỏ nô"t đi. Năm 1232, nhân
làm lễ cúng tiên hậu nhà Lý 0 thôn Thái Đường, xã Hoà Lâm
thuộc Đông Ngàn Bắc Ninh, Thủ Độ sai người đào hầm, đổ đất
phủ cỏ, làm nhà lá ở trên. Đến khi các tôn thất nhà Lý vào tế lễ
thì giật máy cho đổ sụt xuông hô", rồi đổ đất chôn sông cả.
Sự việc nếu chỉ có thê thì vô lý. Theo Nguyễn Triệu Luật thì
phải là chính người họ Lý đào hầm định hại vua tôi nhà Trần khi
135
