Page 219 - Việt NamVăn Minh Sử
P. 219
Bạn Krisna (mà cũng ià thầy) đã tủm tím cười và trá lời, hé mở dần
dần những điều bí ẩn chímg minh cái quyền và cái bổn phận phủi hành
động, phải chiến đấu. Câu giải đáp ngự trên thượng táng của vấn đề nêu
ra; con người phái hành động, không tính ké đến thành bại hay dến phán
thưởng ncào cả. Chỉ có hcành động, không tham vọng mới đi đến được giải
thoát. Vốn vẫn có ba con đường để đi dến cõi lự tại: đầu tiên là con
dường cúa tuệ giác, rồi dến con dường của hành động. Hành động là lối
cần khi tinh thần dính liền với thể xác. Con người bắt buộc phải hành
dộng vì vốn cấu thành bởi vật chất. Nhưng hành động không tham vọng
mới khiến người gần lại con đường của tuệ giác, nhờ sự trầm tư. Thê cách
kiến hiệu của trầm tư là Thiền. Chính Thiền định mở ra con đường thứ ba,
cao cá nhất để vào đạo'''.
Hành động như vậy đcã không do một tham vọng trán tục nào thúc
đẩy thì cũng không thể dem những ý niệm thiện hay ác nào của ước lệ
luân lý trần tục mà phê phán được. Hành động như vậy tuy là của ngưừi
nhưng chính đã là thể theo ý muốn của Thượng Đế và chính là Thượng
Đế mượn tay người đế làm việc của Ngài vậy.
Tác phẩm này có ánh hưởng rất lớn đến đời sống Ân Độ vì nó được
dùng làm sách học, lại dùng đê cáu nguyện và có hết sức nhiều những
ban trích dẫn cùng phóng tác.
KINH RÂMÂYANA
Trong dòng các vua nói ở kinh Mahabhârata, có vua Daọaratha.
Vua này không có con trai nối nghiệp nên làm lễ hy sinh con ngựa đế
cúng thần. Chư thần hài lòng cho thần Visnu đầu thai làm con trai lớn của
vua, đặt tên là Râmà đê sau trừ diệt những ma quỷ gây rối trên thế gian.
Những ma quỷ ấy là bọn Rakasasa, có chúa quỷ Ràvana quản trị. Các
hoàng hậu khác cũng sinh thêm ba người con trai nữa.
“Sourianl, son compagnon Krisna lui rcponcl, révélant insensiblemcnt les dernicrs
secrels donl la connaisance justific le droit et le devoir d’agir, de combattre. Mais la
réponsc domine le haut du problòmc posé: riiommc doil aíỉir sans considérer
suceès ni échee ou récompen.se: seule raetion sans désir csl compatible avee le
renoncement. II est trois voics vers le salul: en prcmicr lieu celle de la connaissance
el cclle de 1’aete. L’acte est nécessaire, tant que rcsprit est lié au eorps: rhomine
csl porté à agir par Ics eonstiuants de la matière. Mais Pacte sans désir approche
rhommc de la connaissance qui s’acquicnt par la méditation. La forme ciTicace de
la méditation est le yoga. C’cst le yoga qui ouvre la troisièinc voie, la plus haute,
cclle de la Bhakti ou devotion”.
{L 'liule classic/iie. L.Renou cl J.Filliozat, p. 395, Payot éditeur)
230