Page 206 - Việt NamVăn Minh Sử

Nhữiiíi câu chuvện như thế về Khổns Tử truyền từ miệng naười nọ
qua lai naười kia cổ thế ngay từ khi ngài còn sốna đã khiến lâì cá nhữna
aì liay. đẹp. phai của dân chúna vẫn thường sống theo nền nếp cũ cũna
được naười ta nhìn nhận kà từ Khổng Tử mà ra. Nhữna điều khác do
nhữne naười khác chủ trương (những người này kém uy tín tinh thán hoặc
thu()c loại môn dệ) muốn quần chúng tuân theo, người ta cũng gán luôn
cho Khổng Tử.
Du nhập vào Giao Chi có tliế vào khoảng dầu và cuối nhà Triệu
(207 và III ir.CN), học thuyêt của Khổng Tử nếu chỉ loàn là một mứ danh
từ và lý luận trừu tượng hêt sức xa lạ với người Giao Chi (ngay cá với
hạng ưu lú) thì làm sao có thê cho ngirừi la lĩnh hội dược?
Sự thíin thánh hoá ơ chính quốc tất dã phai dược khuếch xung lên.
Khuếch xung dên dộ danh xưng dức Khổng Tứ hay Khổng Phu Tứ,
dã dược gọi là dức Thánh Khổng, hay chỉ gọi cữ tên là Đức Thánh. Cá
những chữ viêt chứa dựng nội dung tư tướng cũng dược liệt là chữ của
Thánh Hiền. Người ta thấy mánh giấy có chữ Nho rcrt dưới dất thì lượm
dể dỏì mà không dám de giày dạp lèn trên.

Tôn Ty rằng: “ muốn c Ik ) trong khoi gia lliàn hièp chẽ ngoài khỏi nước Tề xâm
lấn thì phai có đức Khổng Tử mới được” . Quý Tòn Tv bòn dơi dức Khống Tứ lới,
nói chuyện SUÔI một ngày, toàn nói những viẹc cao xa. Quý Tôn Tv khổng thc dò
hicLi gì dược, lúc dứng dạy di thay áo, vừa có người ớ áp Phí tới báo một sự ràì quái
lạ là đào giêng dược một khôi dât. trong khối dất ấy có một con dc. không biết vật
gì vêu quái như vậy. Ọuý Tôn Tv muốn thứ cho biết tài dức Khống Tử, báo người
â'y giấu đi clió nói ra là vật gì. rói vào ngồi hoi dức Khổng Tứ. Đức KhcSng Tứ lién
nói ràng: “ theo như v tôi suy doán thì trong ấy chắc có con dê vì tỏi có nghe những
vật yèu quái như ớ trên núi là Quỳ Võng Lưcrng (ma di một chân, hay học tiếng nói
người la dê làm cho dể mé hoặc), dưới nước là Long Võng Tượng (giống ấv hay ãn
người), còn giữa dấl là Phán Dương (thứ dê ày không phái có giỏng dực giông cái
chi có hình mà thỏi).
Báy giờ dào giống mà dược, giống tức là dâì. thì giống ớ trong dất chắc là
con dê rồi. Quý Ty nghe dức Khổng Tử biện bác rõ ràng mới dòi người ấp Phí vào
hói thì qua là con dê ấv khổng phân biệt là giống dực giống cái. Quý Tổn Ty khi ấy
cá sợ nói rang: “ học giói như vậy thiệt là khống ai bì kịp" rồi dùng dức Khổng Tử
làm quan Tê Trung Đỏ, việc ấy lieng dốn tới nước Sớ. Chiêu Vưctng khiến người
dem lề vật qua dâng cho dức Khong Tứ dê hỏi việc dược một thứ trái lạ trước khi
qua sòng Đại Giang. Đức Khổng Tứ tni lời với sứ giá rằng: “ Trái á'v tức là trái bèo,
xé ra mà ăn ng(ìn lắm, vì trước khi lôi di ch(íi nước Sớ, qua ngang sông nghe mấy
dứa trẻ hát rằng: “ Trái bèo nổ ơ trên sông, hình như cái bát sắc hồng hổng tươi, của
ngon vật lạ chờ người” . Vì vậv lỏi mới biết trái bèo. nhưng cây bèo là giống nổi
lênh bênh không có gốc rẻ, mà kết lén trái, tuy ngàn trăm năm cũng chưa dễ dược,
mừng cho Sớ Vương dược trái bèo này là tan rồi lại hợp, suy rồi lại thịnh, trời dã
bày diềm cho nước Sơ biết trước dây". Sứ giá vé tâu với Chiêu Vương. Chiêu Vương
kính phục lắm.
217