Page 209 - Việt NamVăn Minh Sử

Chúng tỏi tin chác rằno nhữns tư iưcVng thần bí này đã phái có trước
từ lâu đời, mà nhân vật Lão Tử về sau đã được coi là một thứ hoá thân, và
nhữnư bài ca irons Đạo Đức Kinh đã được nhắc thành những câu thần
chú khi các môn đồ làm việc tu tàm luyện lính.
Sự thành côns trong lôi tu theo Lão 2Ìáo có hay không? Đã khôna
thể cổ bằns cớ 21 để chứn2 minh ra được. Chi biết là cữn2 có nhữn2
n2irời 2ỌÌ là thuật sĩ, troii2 thực tố đã làm các nghề địa lý. số. tướn2. phù
thuv... và có đạt một mức độ tiến hoá nào về học thuật. Nhữii2 n2ười ấy
lại đã có từ trước khi đạo Lão ra đời. Nhữnư n2ười ấy chính là hiện thân
của nhữnư tin urởn2 thần bí. Và chính những người ấy khi tôn thờ Lão Tử
là Thái Thượn2 Lão Ọuân, họ đcã làm việc mượn nhãn hiệu triết học cho
nội duii2 tôn 2Ìáo mà biến Lão học thành Lão 2Ìáo.
Lão học đã qua Giao Châu với cốt cách Lão giáo trên một cỗ xe
chuyên trư thần bí. trong đó cổ thật dầy dủ các thứ thần linh của những
truyện thần kỳ như Phong thần, thực đã không lấy gì làm xa lạ với nền
thần bí cố hữu của người Lạc Việt.
Ay là nền Lão học gia cho người ta lợi dụng, dể lớn thì huy động
quần chúng làm loạn, như giặc Khăn vàng ở dời Tam Quốc và nhỏ thì lợi
dụng lòng mc tín dị doan cứa quán chúng mà kiếm ãn.
Nào thư phù. thư thuỷ. nào trừ yêu, trừ tcà, chữa bệnh, thi thố pháp
thuật, rồi doạ nạt gia chủ kiếm tién, rồi bcày trò cúng cấp, ticn tạ tà ma. tá
thổ, rước vong, tẩy uế. khai quang, nhương sao, giai hạn. hoặc tống ôn,
ycm trùng, cầu đổng thiếp v.v...
ơ hồi cuối dời Đòng Hán này, đạo Lão có dến Giao Châu là đến với
thứ Lão đoạ lạc ấy. Cho nên sử chép sau này Mâu Bác qua Giao Châu mở
ra những cuộc dàm luận về dạo Lão thì dã không có người nào đủ sức
dường dường tranh biện với ỏng.

3 - Phật giáo

Đức Phật là một nhân vật lịch sử. Đổộg thời vói ngài còn có dạo
Zainisme cũng nhìn nhận như vậy. Hồi Phật tại thế, theo kinh Phật có 62
trường phái lý thuyết triếl học, mà theo kinh Zainisme thì có tới 363
trường phái, phân làm 4 dạo phái lớn, và Đức Phật đã phái đối đầu kịch
liệt với các trường phái này.
Những truyện thần thoại về Đức phật, không rõ phát xuất ngay hồi
ngài còn tại thế hay về sau này dã cho ta một ý niệm về thê cách phổ cập
giáo lý Vcà đại chúng.
Những chuyện ấy kể ràng:
220