Page 194 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

người xấu vía thì kiêng vào nhà người đẻ, làm nhà thì

kiêng chẵn gian và kiêng dựng cột ngược đầu V.V..

về tang chế

Tang lễ là lễ đặt ra để tỏ lòng thương xót và kính thò
người chết. Theo Khổng Tử thì trị thiên hạ "trọng nhất
là ba việc: ăn, tang và tế"*^^ Theo Mạnh Tử thì "đạo trị
thiên hạ cần nhất là khiến dân nuôi người sống và tang
người chết mà không có điều gì di hám"^^\ Bỏi thê ở xã
hội ta cũng như ở xã hội Trung Quổc, việc tang còn có
phong tục và lễ nghi phiền phức hơn việc hôn nhân nữa.
Việc tang trọng nhất là tang cha mẹ. Khi cha mẹ hấp
hôl thì phải đem ngay ra giữa nhà để tỏ rằng cha mẹ
chết vì lẽ quang minh chính đáng. Bấy giờ phải đặt tên
thuỵ, tục gọi là tên hèm, hay tên cúng cơm, rồi thưa cho
cha mẹ biết. Lại phải lấy một miếng lụa trắng dài 7
thước để lên mặt, sau kết thành hình người, gọi là hồn
bạch, để cho vong hồn người chết y ỷ vào đó. Khi tắt hơi
thì phải lấy một cái khăn hay một tò giấy để phủ trên
mặt, khiêng xác đặt xuốhg đất rồi lại khiêng lên giường,
có ý để cho người chết hấp thụ sinh khí của đất may ra
có sốhg lại được. Đoạn một người cầm cái áo của người
chết, tay tả cầm cổ, tay trái cầm lưng, do đường trước
trèo lên mái nhà để gọi tên và hú hồn người chết ba lần,
rồi do đường sau nhà mà xuốhg, đó là lễ phục hồn. Bấy
giờ con cháu mới khóc và thay bỏ hết đồ trang sức mà
quấn tóc và đi chân không, cùng ăn cháo để tỏ ý đau

Sỏ trọng giả: thực, tang tế (Luận ngữ).
® Dưỡng sinh tang tử vô hám, vương đạo chi thủy giả.

196