Page 192 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương
P. 192
về tậ t bệnh
Khi mắc bệnh thì người ta thường tin là bởi thần
thánh hoặc ma tà yêu quái làm, cho nên ngoài sự tìm
thầy xin thuốc, người ta còn lễ bái cầu tổ tiên phù hộ rồi
đi bói để xem bệnh nguyên là ở đâu. Khi thầy bói nói
bệnh do vị thần ở đền nào, miếu nào làm, vì khi đi qua
người ấy có làm điều gì thất kính, thì người nhà phải
sắm sửa lễ vật đến lễ ở đấy để tạ tội. Nếu bệnh bởi tà
ma yêu quái, hoặc ở các am nhỏ bên đưồng, hoặc ở gốc
đa gốc đề làm hại, thì người ta làm lễ cúng đồ ăn và bạc
vàng nếu không khỏi thì phải nhò thầy bùa thầy pháp
cầu với thần thánh, nhất là các vị oai linh như thánh
Độc Cước, thánh Hưng Đạo, thánh Liễu Hạnh, bắt các
tà ma yêu quái ấy đi, và cho nước thải và bùa để trừ
yểm. Những người bị ma ám cũng phải lễ bái theo cách
ấy. Nếu vì Thổ Công hay Táo Quân có điều bất bình mà
người ta bệnh (thường gọi là động ông Công, động ông
Bếp) thì cũng phải lễ tạ như đốĩ với các vị thánh thần
khác.
Gặp buổi ôn dịch lưu hành thì người ta thường viết
mấy chữ "thiên hành dĩ quá" trích trong bài Chính khí
ca của Văn Thiên Tường, dán ở trước cửa, ý là để ngăn
tà khí ôn dịch, không cho xâm vào. Người ta lại làm lễ
Quan ôn cúng đồ giấy và hình nhân thê mệnh.
Cũng có khi gặp năm xung tháng hạn, khi ấy có
những vì sao dữ chiếu mệnh, như sao Thái Bạch, sao La
Hầu, thì phải làm lễ nhương sao giải hạn. Đàn bà đau
thì hoặc là vì tà Phạm Nhan thì phải cầu đến thánh
194