Page 188 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương
P. 188
một ít phong tục và lễ nghi về hôn nhân.
Việc giá thú ỏ nưóc ta làm theo qui thức như ngày
nay là bắt chưóc lễ tục của Trung Quốc, do Nhâm Diên
là người thứ nhất đem dạy cho dân ta. Theo sách xưa
thì việc hôn nhân nguyên có sáu lễ như sau này:
1) Lễ nạp thái là sau khi hai nhà, bên trai và bên gái,
đã nghị hôn thì nhà trai sai mối đem con nhạn đến nhà
gái để tỏ ý đã kén chọn ở nơi ấy.
2) Lễ vấn danh là lễ do nhà trai sai mốĩ đến hỏi tên
tuổi và ngày sinh tháng đẻ của người con gái.
3) Lễ nạp cát là lễ cáo cho nhà gái biết rằng đã bói
đưỢc triệu (quẻ) tốt, thế là việc hôn nhân nhất định;
4) Lễ nạp tệ hay nạp trưng là nộp đồ sính lễ cho nhà
gái, thê là việc hôn nhân đã thành;
5) Lễ thỉnh kỳ là xin định ngày giò để rưốc dâu.
6) Lễ thân nghinh là họ nhà trai mang lễ đến nhà gái
để rước dâu về. Trong sáu lễ ấy ở nưóc ta thường giảm
bớt và chỉ dùng ba lễ là: Lễ giạm hay lễ vấn danh, lễ hỏi
hay lễ nạp tệ và lễ thân nghinh hay là rước dâu.
Việc hôn nhân ỏ nưốc ta chỉ do cha mẹ định đoạt (phụ
mẫu chi mệnh) và do lòi nói của người mốỉ lái (môi
chước chi ngôn), chứ người đương sự không có quyền gì
cả. Khi cha mẹ nhà trai đã tìm được một người con gái
con nhà xứng đáng thì nhờ người mối (mai dong, hoặc
băng nhân) điều đình. Nếu nhà gái bằng lòng thì người
mốỉ lại đem lễ đến xin lộc mạng hay bát tự, tức là giấy
chép giờ ngày tháng năm sinh của người con gái. Đó là
lễ giạm hay lễ vấn danh. Nhà trai đem tuổi con gái và
tuổi con trai nhò thầy số xem số mệnh lấy nhau có hợp
không, ớ nhà thường dân thì người mối chỉ đến hỏi tuổi
190