Page 169 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương
P. 169
phải có trầu cau mối là giữ lễ.
Trong việc giao thiệp, việc buôn bán, ngưòi ta đã ăn
miếng trầu của nhau thì phải nể nhau, cho nên có câu
rằng: "Miếng trầu là đầu thuốc câm". Lại có câu "Miếng
trầu là đầu câu chuyện" để tỏ rằng trầu cau là vật rất
thường dùng trong cuộc thù tạc vãng lai.
Nước ta hầu hết người nào cũng biết ăn trầu, nhất là
đàn bà thì có nhiều người nghiện trầu, ăn luôn cả ngày,
lại thường nhai kèm với miếng thuốc.
Theo các nhà sử học thì tục ăn trầu của ta có từ đòi
Ván Lang. Sách Lĩnh Nam trích quái chép sự tích trầu
cau đại khái như sau này:
Đời thượng cổ có một ông quan họ Cao sinh được hai
con trai; con cả là Tân, con thứ là Lang, m ặt mũi giốhg
nhau như hệt. Đến khi 17, 18 tuổi cha mẹ mất, hai anh
em đem nhau đi nơi khác, theo học một ông thầy họ
Lưu. Nhà ông thầy có người con gái 19 tuổi, trông thấy
hai chàng kia đẹp trai và hiền lành bèn đem lòng yêu
mến, muốh kết làm vỢ chồng. Nhưng nàng không biết ai
là anh, ai là em, bèn bưng một bát cháo với đôi đũa ra
mòi hai người và để ý xem ai ăn trưóc. Khi nàng đã biết
đích Tân là anh, bèn xin với cha mẹ cho lấy người ấy.
Từ đó hai vỢ chồng đằm thắm với nhau mà tình anh
em lạt lẽo, người em phẫn chí bỏ anh mà đi. Đi đến nửa
đường gặp một khúc suôi sâu chảy mạnh không thể nào
qua được, người em mới ngồi ỏ bò mà khóc cho đến chết
rồi hóa ra một cây cau. Người anh thấy em đi mãi
không về bèn bỏ nhà đi tìm, đến bò suối ấy thì thấy em
đã chết, xác nằm dưới gôc cây cau, anh thương tình quá,
đập đầu vào gốc cây tự tử rồi hóa ra một hòn đá. Người
171