Page 172 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

có một chén đậm thì không làm gì được cả. Có người
nhịn ăn thì được mà không thể nào nhịn được chè.
Quần áo - Theo sách Sử ký chép thì người Văn Lang
xưa tức là tổ tiên ta, mặc áo gài về bên tả (tả nhiệm). Sử
lại chép rằng ở thế kỷ thứ nhất, Nhâm Diên dạy cho
dân quận Cửu Chân dùng kiểu quần áo theo người Tàu.
Theo những lòi sách chép đó thì ta có thể đoán rằng
trước hồi Bắc thuộc thì dân ta gài áo về tay trái, mà sau
bắt chước người Trung Quốc mới mặc áo gài về tay phải.
Từ đó về sau, không thấy sử sách chép về kiểu quần
áo, duy sách Vũ Trung tùy bút có một đoạn về y phục,
đại khái nói rằng:
Đời xưa học trò và người thường, khi có việc công thì
mặc áo xanh lam (thanh cát) lúc thường thì mặc áo màu
thâm (chuy y) người làm lụng thì mặc áo màu sừng (quì
sắc). Từ đời Lê về sau thì sắc trắng ít dùng. Cứ trạng
thái y phục gần nhất của người nước ta thì các quan hay
mặc áo xanh lam, học trò cùng những chức viên tổng lý
và hạ lại thường dùng màu sừng và màu đen; người nhà
quê và người làm lụng thì thường dùng màu nâu. Người
giàu sang thì mặc the lụa gấm vóc, còn người nghèo hèn
thì chỉ dùng vải to.
Quần thì chỉ dùng sắc trắng và sắc nâu. Những người
già cả mà giàu sang thì ngày hội hè tết nhất mới dùng
quần đỏ.
Vào khoảng năm 1744 chúa Võ Vương ở phương nam
bắt dân gian cải cách y phục‘^\ Theo giáo sĩ Koffler thì
chúa bắt bỏ lốĩ quần áo thô bỉ của người đường ngoài,

Đại Nam thực lục tiền biên.
174