Page 70 - Văn Khấn Cổ Truyền Của Người Việt
P. 70
(tượng trưng cho một tôn giáo lớn). Kêt quá cúa sự giao thoa văn hoá
ấy là hệ thống Tứ pháp, bốn vị Phật mang đậm tính chất dân gian
của người Việt.
Tứ pháp là danh từ để chỉ các bà thần Mây - Mưa - Sấm - Chốp,
đại diện cho các hiện tượng tự nhiên có vai trò quan trọng trong xã
hội nông nghiệp. Sau này khi Phật giáo vào Việt Nam thì nhóm các
nữ thần này được biến thành Tứ pháp với truyền thuyết về Man
Nương Phật Mẫu. Tứ pháp gồm:
- Pháp Vân (thần mây)
- Pháp Vũ (thần mưa)
- Pháp Lôi (thần sấm)
- Pháp Điện (thần chớp)
Ánh hưởng của Tứ pháp ở Việt Nam rất lớn, nhiều lần triều đình
nhà Lý phải rước tượng Pháp Vân về Thăng Long đế cầu mưa.
Thờ Tứ pháp là sự tôn vinh đốì với người có công tái tạo sinh
thành một hình thức tôn giáo mới, tôn giáo của người dân cầu mong
mưa thuận gió hòa, phong đăng hòa côc, tôn giáo của sự phát hiện ra
sự tương tác mật thiết giữa sự huyền bí của vũ trụ với cuộc sống đời
thường. Đó là triết lý sâu xa của tín ngưỡng thò Tứ pháp trong đồi
sông tâm linh của người dân Việt.
- Thờ sinh thực khí: Thời xa xưa, để duy trì và phát triển sự
sông, ở những vùng sinh sông bằng nghề nông cần phải có mùa màng
tươi tôt và con người được sinh sôi nảy nở. Đế’ làm được hai điều trên,
những trí tuệ sắc sảo sẽ tìm các quy luật khoa học đế lý giải hiện
thực và họ đã xây dựng được triết lý âm dương, còn những trí tuệ
bình dân thì xây dựng tín ngưỡng phồn thực (phồn = nhiều, thực =
nảy nỏ). Tín ngưỡng phồn thực ở các làng xã Việt Nam được thể hiện
ở hai dạng: thờ sinh thực khí của cả nam lẫn nữ và thờ hành vi giao
phối, khác biệt với một số nền văn hóa khác như Ân Độ, chỉ thờ sinh
thực, khí của nam mà thôi.
Thờ sinh thực khí (sinh = đẻ, thực = nảy nở, khí = công cụ) là
hình thái đơn giản của tín ngưỡng phồn thực. Nó phổ biến ở hầu hết
các nền văn hóa nông nghiệp trên thế giới. Nhưng khác với hầu hết
các nền văn hóa khác là chỉ thời sinh thực khí nam, tín ngưỡng phồn
thực Việt Nam thờ sinh thực khí của nam lẫn nữ. Việc thò sinh thực
khí được tìm thấv ở trên các cột đá có niên đại hàng ngàn năm trước
71