Page 99 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

Mguyén Thanh Tuấn

vào một kiểu ứng xử lâu dài và bền vững, chứ không phải

kiểu ứng xử tình thê hay đạo đức tình thế. Tất nhiên việc
đặt tình cảm cao hơn lý trong điều kiện tình cảm được nảy
sinh trên nền của tư duy cảm tính - trực tiếp thì cái tình dễ
bị ngộ nhận, do đó m.à có khi không đạt được cái lý đúng.

3.5. Nếp ứng xử theo bổn phận đạo đức

ở Việt Nam và các nước Đông Á đều coi mỗi con
người là một vũ trụ. Vì thế, mọi cuộc sông trần gian của

nó, từ canh tác, đời sốhg gia đình, các trò giải trí đều
thiêng liêng và mang hơi thở của vũ trụ. Chính vì thế ở
đây, các loại tư tưởng liên quan đến con người, như triết lý
nhân sinh, triết học đạo đức, triết học chính trị, triết học
lịch sử đều đặc biệt phát đạt, còn triết học tự nhiên lại có

phần hưu quạnh. Xuất phát từ phạm trú triết học cao nhất
của vũ trụ là Tròi, các trào lưu triết học - tôn giáo và cả
quan niệm dân gian cùng tâm lý, phong tục, tập quán đều
chứng minh "thiên nhân hỢp nhất".

Tư tưởng Nho giáo đi sâu vào luân lý đạo đức của tư
tưởng nhân văn, đến mức mà Trình, Chu đã coi luân

thường đạo lý của con người cũng là thuộc tính của trời
đất, coi tròi như là sự hóa thân của đạo đức, rồi lại lấy đạo
đức chứng minh cho đạo người. Vũ trụ quan, nhân sinh
quan, nhận thức luận của Nho gia đều thấm nhuần ý thức