Page 80 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

U ă i ì Ê ó a ứ i ì ỹ x ử T ) i ệ í O C a m £ ì ệ n n a ^

tưởng triết học luôn được lồng ghép và được thể hiện trong
tôn giáo và bằng tôn giáo. Phương thức tư duy này, ở mức
độ khả quan nhất, có thể rút ra được quá trình nhận thức,
tăng thêm tốc độ tư duy, sự nhạy bén của quan sát và có
độ khái quát hóa cao. Nó có khả năng dung hòa được nhận

thức lý tính với tâm hồn, tình cảm, tâm lý và cả tâm linh
(đành rằng nhiều khi hỗn độn). Kết quả của tính dung hòa
này là nếp tư duy "nghĩ bụng" chứ không phải nghĩ bằng
đầu trong ứng xử với đất, tròi, người, vật...

3.3. Nếp ứng xử cộng đống tĩnh nghĩa

ớ Việt Nam, dân tộc, Tổ quốc là những cộng đồng lốn
nhất và thiêng liêng. Còn các khái niệm "khu vực", "nhân
loại" hiện vẫn đang định hình trong ý thức, tình cảm của con
người Việt Nam. Nhưng các khái niệm dân tộc và Tổ quốc
chỉ thực sự hiện ra một cách cụ thể trong ý thức, tình cảm

thường nhật của con người khi đất nước bị xâm lăng hay bị
uy hiếp, khi niềm tự hào dân tộc bị xúc phạm và thương tổn.
Trong hoạt động và sinh hoạt thường nhật thì ý thức và tình
cảm con người về dân tộc, Tổ quốc, không tách ròi, không

độc lập, mà thường xuyên phải cọ xát thể hiện ở những cộng
đồng cụ thể, như gia đình, họ mạc, xóm làng, trường, lớp,
hội, đoàn v.v... Những ý nghĩa nhân bản, dù đó là vui hay
buồn, điềm tĩnh hay giận dữ, khoan hòa hay xung đột, lương

81