Page 42 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay
P. 42
T)ăn Hóa ứnỹ xứ U iệí OGim £iện nat^
theo hướng ngày càng đạt tới giá trị đích thực của cái
thiện. Còn Ph.Ảnghen xác định ý thức đạo đức là sự phản
ánh thực tiễn đạo đức của xã hội, là sản phẩm của tình
hình kinh tê - xã hội. Nó phát triển trong sự độc lập của
các giai cấp khi xã hội có giai cấp và đấu tranh giai cấp.
Tuy vậy, theo C.Mác, bất luận trong mối quan hệ xã hội
nào thì đạo đức cũng là quan hệ thực sự người. Hồ Chí
Minh quan niệm đạo đức là "phải yêu kính nhân dân, phải
thực sự tôn trọng quyền làm chủ của nhân dân... Phải
nắm vững quan điểm giai cấp, đi đúng đưòng lốì quần
chúng, thành tâm học hỏi quần chúng... Phải thật thà,
ngay thẳng; không được giấu dốt, giấu khuyết điểm, sai
lầm. Phải khiêm tốh, gần gũi quần chúng, không được kiêu
ngạo; phải thực sự cầu thị, không được chủ quan. Phải "chí
công vô tư" và có tinh thần "lo trước thiên hạ, vui sau thiên
hạ"'^\ Như vậy, Hồ Chí Minh quan niệm đạo đức là sự
thống nhất tư tưởng và phong cách sống, ở Người đạo đức
đóng vai trò như là lẽ sống thấm vào tư tưởng và ván hóa
ứng xử.
Đạo đức được xác định bởi hai yếu tố quan trọng nhất
là lao động và tình thương. Lao động làm cho con người trở
thành người hơn. Và quan hệ ứng xử người - người chỉ trở
thành quan hệ đạo đức khi nó mang trong mình sự tự
’ Hồ Chi Minh: Toàn lập. Nxh Chính tri Quốc gia. Hà Nội, 1996, t.ỉO, tr.31 ỉ.