Page 41 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay
P. 41
N guyên Thanh Tuân
luân lý, đạo đức là một chủ đề không nổi bật trong các trào
lưu triêt học, mỹ học, xã hội học... ở phương Tây hiện đại.
Đặc trưng duy lý này của xã hội công dân tư sản
phương Tây đã đưa đến một quan niệm đặc thù về đạo đức
khi coi đạo đức chỉ là sự "ứng xử tình thế". Một sô" nhà triết
học hiện sinh như G.Mácxen, d.Xáctơrơ... cho rằng, đạo
đức là toàn bộ những cá tính tự do tuyệt đốì hoặc coi đạo
đức là sự tính toán khoái lạc. Nhà triết học hiện sinh
Máctin Hâyđécgơ quan niệm về đạo đức có tình người hơn.
Ông coi đạo đức là lĩnh vực của con người mà bản chất của
nó là các hành vi, các mốì quan tâm, những tình cảm được
chia sẻ giữa người này và người khác theo những mục tiêu
và tiêu chí nhất định liên quan đến tự do và trật tự phức
tạp của cộng đồng^^'.
Đạo đức chính là phép ứng xử có nhân phẩm giữa
người này và người khác. Đạo đức luôn luôn là một quan
hệ hai chiều, là một thể chế đặc thù của xã hội nhằm điều
chỉnh các hành vi của con người trong các lĩnh vực của đòi
sống xã hội. Đạo đức chính là phương thức xác lập mối
quan hệ giữa cá nhân và xã hội, giữa lợi ích xã hội và lợi
ích cá nhân. Cho nên, C.Mác cho rằng, đạo đức chính là lực
lượng bản chất của con người trong sự phát triển của nó
Xem J.L. Metta và M.Hâyđécgơ: Cá tính vá áo ảnh, tiếng Anh. Khoa Báo chí
Trường Đại học Haoai xuất bản. ỉ 976, tr.90-91.
42