Page 107 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay
P. 107
N guyên Thanh Tuân
thanh thản chấp nhận các phép xử thế phức tạp của
những môi quan hệ xã hội bấy nhiêu.
Vô thường là một khái niệm của đạo Phật để chỉ quy
luật biên hóa, vận động và mốì liên hệ của thế giối vạn
vật nói chung và của đời sông con người nói riêng. Thiền
sư Vạn Hạnh, thòi Tiền Lê thế kỷ X ở nước ta, khi nói về
vô thường của người đời đã ví: Người đòi như bóng chớp có
rồi lại không, như cây mùa xuân tươi tốt rồi khô héo. Vận
đòi có lúc thịnh lúc suy. Sự thịnh suy cũng mong manh
như giọt sương, ngọn cỏ. Phải chăng vì vậy trong cái vô
thường ấy, cái tôi chỉ là ảo ảnh. Và do đó mà trong mọi
mốì quan hệ ứng xử người với người, người với vật, với
thiên nhiên, với chính mình, người ta đều tạo được sự
thống nhất, khoan hòa nhò sự khiêm nhường hơn là lòng
vị tha, nhờ cái tâm rộng mỏ hơn là cái nhận thức bình
đẳng. Nếu có chút thiệt thòi và sự trạnh lòng thì lại tự an
ủi bằng danh phận, duyên sô. Chính vì vậy cái vô thường
làm cho cái khoan hòa trở nên vô tư, thấm đẫm màu sắc
tâm linh, và đạt được tính nhân bản sâu sắc trong quan
hệ ứng xử.
3.7. Tĩnh khoan dung, điều hòa vã côn bằng linh hoạt
ơ Á Đông, vũ trụ quan, nhân sinh quan, nhận thức
luận đều thâ^m đượm ý thức đạo đức. Bởi vậy, vấn đề thiện
ầ