Page 112 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay
P. 112
'Văn £óa tíwy xử 'Việi OCam £iện na^
nhân hơn là bổn phận đạo đức cộng đồng. Nhưng như thê
không có nghĩa là làm thay đổi hẳn ưu thê của bổn phận
đạo đức, cái cộng đồng, cái vô thường vốn là bản sắc của
văn hóa ứng xử Việt Nam (và các nưốc Á Đông).
So với nhiều nước Á Đông, có lẽ khoan dung hay
khoan hòa là đặc trưng của văn hóa Việt Nam nói chung
và văn hóa ứng xử ở mỗi con người nói riêng. Đặc trưng
này trước hết là do tính trội, tính không dễ hòa tan của
bản sắc văn hóa Việt Nam. Văn hiến nưóc nhà (hay truyền
thống tốt đẹp của văn hóa dân tộc) ở phương diện nào đó
được ví như một tảng vàng nguyên khối, nguyên chất
không dễ gì tinh luyện lại được. Cái khối vàng nguyên chất
này chỉ thu hút các hạt vàng khác bám xung quanh để
đánh bóng nó chứ không thể đúc lại nó.
Sau nữa, tính khoan dung diễn ra một cách phổ biến
còn do sự quy định của sự tiếp biến ván hóa mang tính áp
đặt và đứt đoạn, ví dụ trong thòi kỳ đô hộ của phong kiến
Trung Hoa và dưói sự thống trị của chủ nghĩa thực dân
Pháp, Mỹ.
Cuối cùng, trong sự dung hòa, mô phỏng nước ngoài
hay lồng ghép nhiều khía cạnh nội, ngoại khác nhau, thậm
chí đến mức lai căng thì cái nội sinh bao giò cũng là mạch
nưóc ngầm, thẩm thấu trong văn hóa ứng xử Việt Nam.
Khoan dung theo kiểu "ghép cây" không bao giò đánh vào
Ỉ13