Page 115 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay
P. 115
N guyên Thanh Tuân
cảm và tâm linh của tín đồ Cao Đài đạo là những thuộc
tính bền vững của văn hiến Việt Nam.
Tất nhiên sự hỗn dung ở mức độ thấp thì không thể
tránh được tính chất hỗn tạp, lai căng ở cực này hay cực
khác. Có những hiện tượng văn hóa - xã hội hỗn tạp, lai
căng đến mức Đông không thể là Đông, Tây không thể là
Tây và Việt Nam không thể là Việt Nam. Trường hỢp như
vậy đã khiến lòng tự hào dân tộc bị tổn thương. Lý do hỗn
tạp lai cáng có thể do kế sinh tồn trưốc nạn đồng hóa, do
chính sách ngu dân của xâm lược ngoại bang, do cả kế
sinh nhai nhất thòi v.v... Tất cả những lý do đó được diễn
đạt ra thì thấy đơn giản, thậm chí tầm thường. Song
trong những tình thế sinh tử của dân tộc, của một đòi
người thì sự hỗn tạp lại chứa đựng một triết lý cao siêu và
giản dị của người Việt là "đi vối bụt mặc áo cà sa, đi vói
ma mặc áo giấy".
Như vậy, ngay ở tình thế phải lai tạp thì cái mạch
ngầm thúc đẩy vẫn là những thuộc tính của bản sắc văn
hóa ứng xử Việt Nam. Nhìn chung tại Việt Nam, nguyên
tắc quán xuyến sự khoan dung và đồng nguyên văn hóa là
nguyên tắc "ghép cây". Bao giò cái bản sắc ván hóa dân tộc
cũng là "động mạch chủ", "thân cây chủ" để chuyển hóa cái
ngoại lai. Kết quả là sự cộng sinh sẽ làm nên những mầm
cây mới sông bằng gien của cây chủ; và khuôn mẫu (cơ chế)
ứng xử vẫn mang bản sắc văn hóa Việt Nam.