Page 111 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

N guyên Thanh Tuấn

phải trải qua sự kiểm nghiệm, chắt lọc của xã hội. Sự phát
triển theo hướng hiện đại hóa ở Á Đông chứng tỏ khả năng
chắt lọc, tiếp thu và làm chủ nền văn minh vật lý phương

Tây. Về đại thể nền văn hóa vật chất ở Nhật Bản và bốn
"con rồng" châu Á có thể tương tự ván hóa vật chất phương
Tây, nhưng chế độ sản xuất của nó thuộc loại hình khác
hẳn. Trong nền kinh tế này, các thể chế cộng đồng hiện ra

rõ hơn, bởi vì chính phủ luôn luôn nắm quyền chủ động và
đóng vai trò điều khiển mạnh mẽ nền kinh tế. Hiệu năng
kinh tế, khuynh hướng vận động của các mối quan hệ văn

hóa - xã hội được xây dựng trên cơ sở hiệp tác hơn là sự
cạnh tranh, trên cơ sở ý thức về nghĩa vụ theo bổn phận xã
hội hơn là ý thức bình đẳng công dân. Trong thời kỳ đổi
mối, nhất là từ khi đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại
hóa, hội nhập quốc tế, sự phát triển ỏ Việt Nam cũng có

những nét tương đồng như vậy.

Văn hóa ứng xử Việt Nam cơ bản vẫn thiên về cái bổn
phận đạo đức, ý thức cộng đồng, cùng cái vô thường trong
cuộc sông. Tuy vậy, khác vói trước kia thường hướng về
những kích thước vĩ mô, chữ "hòa" của văn hóa ứng xử Việt

Nam, giò đây hướng về những chi tiết cụ thể hơn. Kết quả
là dần dần sẽ lấp được nhiều khoảng trống của cá nhân
con người. Do đó mà văn hóa ứng xử hướng nhiều về cái
thực tại hiện hữu hơn là cái vô thường, hướng về cái cá

dl