Page 258 - Truy Tìm Căn Nguyên Tăng Trường
P. 258
cho mức thuế cao, hy sinh một phần tăng trưởng cho việc phân phối lại. Ngay cả trong
những xã hội thiếu dân chủ, chính phủ và vây cánh cũng tìm cách cướp phá của tầng
lớp trên, thay vì tạo điều kiện cho tăng trưởng trong tương lai. Chúng ta có một số
bằng chứng trực tiếp cho điều này: những nước có tỷ lệ bất bình đẳng cao cũng có
mức chênh lệch giá trên thị trường chợ đen cao, khả năng áp chế của thị trường tài
chính lớn, lạm phát cao, và tỷ giá duy trì ở mức không có lợi cho các nhà xuất khẩu.
Một ví dụ hiện nay là Venezuela. Cuối năm 2000, tổng thống do dân bầu, Hugo
Chavez – một người theo chủ nghĩa dân túy, đã tuyên bố rõ sẽ phân phối lại của cải
của các trùm chính trị trước số đông người nghèo ủng hộ ông. Caracas, Venezuela là
ví dụ điển hình cho sự bất bình đẳng với vô số những tòa nhà chọc trời của tầng lớp
trên được bao quanh bởi những thị trấn lụp xụp, nằm chênh vênh bên các sườn đồi.
Dù thu được 266 tỷ đô-la lợi nhuận từ dầu lửa trong ba thập niên vừa qua và liên tiếp
khám phá ra các mỏ dầu mới, nhưng thu nhập trung bình của một người dân
Venezuela vẫn giảm 22% so với năm 1970.
Bất bình đẳng cũng là tình trạng diễn ra phổ biến tại Ghana, nơi các liên minh dân tộc
đánh thuế vào những người Ashanti trồng cacao giàu có. Trong những xã hội công
bằng hơn, số đông người nghèo sẽ biểu quyết cho một mức thuế thấp hơn bởi vì lợi
ích mà họ nhận được từ việc phân phối lại thu nhập không lớn bằng lợi ích họ nhận
được từ tăng trưởng. Câu chuyện này chỉ rõ, bất bình đẳng lớn thường đi kèm với tăng
trưởng thấp.
Quả thực đó chính là điều mà các nhà nghiên cứu tìm ra: bất bình đẳng cao hơn trong
thu nhập thường gắn liền với tăng trưởng thấp hơn. Ta hãy xem xét mối quan hệ giữa
bất bình đẳng về đất đai và tăng trưởng kinh tế. Bất bình đẳng được đo bằng hệ số
Gini, có giá trị từ 0 (mọi người nhận được những miếng đất như nhau) cho đến 1 (tất
cả đất đai rơi vào tay số ít cá nhân). Một phần tư số quốc gia có tỷ lệ bất bình đẳng
thấp nhất trong nhóm mẫu nghiên cứu (với hệ số Gini bình quân là 0,45) lại là những
nước có tỷ lệ tăng trưởng cao nhất, bao gồm những nước có tăng trưởng ngoạn mục
như Hàn Quốc, Nhật Bản, và vùng lãnh thổ Đài Loan. (Hàn Quốc là nước có mức
tăng trưởng cao nhất và bình đẳng nhất về đất đai trong mẫu). Một phần tư các nước
có mức bất bình đẳng đất đai lớn nhất (Gini trung bình khoảng 0,85) là những nước có
tăng trưởng thấp nhất, bao gồm các thảm họa tăng trưởng như Argentina, Peru, và
Venezuela. Ví dụ như tại Argentina, chính các chính sách nhằm phân phối lại thu
258