Page 200 - Truy Tìm Căn Nguyên Tăng Trường

sao các nước thất bại thảm hại năm trước lại tiến bộ vào năm sau.
Xu hướng quay trở lại giá trị trung bình thường bị nhầm lẫn với một dự đoán khác là

thành công sẽ dẫn đến thất bại. Các nhà báo thể thao thường viết về những câu chuyện
đội đoạt giải quán quân năm trước mờ mắt trước thành công, dành quá nhiều thời gian

tiệc tùng, chơi bời chứ không chú trọng đến luyện tập. Có thể họ đúng, nhưng ngay cả

khi dành cả mùa luyện tập chăm chỉ, đội quán quân vẫn chơi kém hơn.
Một nhóm đối tượng nữa cũng không hiểu quy luật quay trở lại giá trị trung bình này
là chúng ta, những chuyên gia phát triển. Khẳng định thành công tiếp theo của những

nước đã rất thành công cũng giống như việc quả quyết người may mắn nhất sẽ tiếp tục

chiến thắng trong trò chơi bánh xe may mắn vì anh ta đã chiến thắng ở 20 lần chơi đầu
tiên.

Dự đoán
Tác giả Jude Wanniski trong tác phẩm bán chạy nhất năm 1978 của ông, The Way the

World Works (Guồng quay vận hành của thế giới), đã ca ngợi những thành tựu mà Bờ
Biển Ngà đã đạt được tới năm 1978. Ông cho Bờ Biển Ngà là ngôi sao của châu Phi.

Là một nhà kinh tế lạc quan quan tâm nhiều đến yếu tố cung, Wanniski cho rằng
thành công của Bờ Biển Ngà là do mức thuế luật định của nước này rất thấp. (Có 2 kẽ

hở trong lập luận này của Wanniski. Đầu tiên là không có bằng chứng chứng tỏ phát
triển kinh tế có liên quan đến mức thuế luật định. Vấn đề thứ hai là những khoản thuế

này chỉ được áp dụng vào khu vực tư nhân chính thức, chỉ chiếm khoảng 1,4% dân số
nước này).

Năm 1978, nền kinh tế của “ngôi sao sáng” này đã sụp đổ hoàn toàn (Hình 10.1);
trong khi mức thuế chỉ tăng đôi chút. Người dân Bờ Biển Ngà hiện nay nghèo đi 50%

so với năm 1978, năm mà Wanniski ca ngợi thành tựu do mức thuế thấp mang lại.
Vì yếu tố ngẫu nhiên đóng vai trò khá quan trọng nên chúng ta rất khó dự báo chính

xác mức tăng trưởng của một quốc gia. Hàn Quốc có mức tăng trưởng kinh tế rất thấp
trong những năm 1950. Nhóm chuyên gia kinh tế đầu tiên của WB đến Hàn Quốc đã

nhận xét như sau về kế hoạch đạt mức tăng trưởng 7,1% của nước này: “Rõ ràng là

chương trình phát triển này vượt quá sức nền kinh tế Hàn Quốc.” Tuy nhiên, mức tăng
trưởng kinh tế của nước này tăng lên đến 7,3% trong thời gian thực hiện kế hoạch đó
và còn tăng cao hơn nữa trong ba thập kỷ tiếp theo.

Đầu những năm 1960, Hollis Chenery và Alan Strout viết rằng Ấn Độ sẽ tăng trưởng

200