Page 118 - Truy Tìm Căn Nguyên Tăng Trường

như sau:
Trong vài năm qua, Kenya đã trình diễn một lễ kết bạn kỳ lạ với các nhà viện trợ. Các

bước như sau: bước một, Kenya thực hiện những lời cam kết ban đầu của mình với
các nhà viện trợ. Bước hai, chính phủ bắt đầu cư xử không đẹp, đi ngược lại quá trình

cải tổ kinh tế... Bước ba là một cuộc nhóm họp của các nước nhận viện trợ với những

cơ quan/tổ chức nước ngoài đang bực tức chuẩn bị những đòn trừng phạt nặng nề.
Bước bốn, Kenya kéo con thỏ làm lành ra khỏi mũ. Bước năm, các nhà viện trợ nguôi
giận và lại cam kết viện trợ tiếp. Một chu kỳ mới lại bắt đầu.

Đôi khi, các nhà viện trợ chính thức còn có lý do thứ tư để cho các nước không thực

hiện cải tổ tiếp tục vay vốn. Thông thường, các nước này đã vay mượn rất nhiều và
đang gặp khó khăn trong việc hoàn trả nợ. Các nhà viện trợ chính thức không muốn

tuyên bố công khai rằng những khoản vay này không hiệu quả, bởi đây là sự xấu hổ
về mặt chính trị, có thể đe dọa ngân sách mà nhà viện trợ chính thức được nhận ở

nước mình. Vì thế, những nhà viện trợ chính thức vẫn tiến hành cho vay những khoản
vay mới để giúp các nước hoàn trả những khoản nợ cũ.

Các nước tiếp nhận hiểu rõ những động cơ này của các nhà viện trợ. Đáng ngạc nhiên
là, những nước nghèo lại thường ở thế chủ động trong quá trình thương thảo về kế

hoạch chi tiêu những khoản vay tài trợ. Nguy cơ phòng ban phụ trách quốc gia này
không cấp viện trợ nếu quốc gia đó không đáp ứng điều kiện không mấy thuyết phục.

Các nước đi vay biết rằng những nhà viện trợ quan tâm đến người nghèo và ngân sách
của họ phụ thuộc vào những khoản cho vay mới mà họ thực hiện được. Các nước đi

vay cũng có thể đe dọa không trả lãi những khoản nợ cũ trừ phi họ nhận được những
khoản vay mới, vì thế, dù thế nào đi nữa những khoản cho vay luôn được thực hiện.

Điều đáng lẽ phải diễn ra
Một nhà thông thái từng định nghĩa thảm kịch là điều đáng lẽ diễn ra. Một nghiên cứu

gần đây của WB đã chỉ ra, viện trợ đáng ra đã phải có ảnh hưởng tốt đối với tăng
trưởng nếu các nước nhận viện trợ có một chính sách tốt. Nghiên cứu này cũng chỉ ra

rằng viện trợ không có ảnh hưởng lớn đối với tăng trưởng nói chung. Tuy nhiên, khi

những chính sách như cân bằng ngân sách và lạm phát được thực hiện tốt, viện trợ
thật sự mang lại những chuyển biến tích cực. Ở những nước thu nhập thấp nhưng có
chính sách tốt, mỗi khoản viện trợ trị giá 1% GDP sẽ đẩy tốc độ tăng trưởng tăng

thêm 0,6% GDP.

118