Page 110 - Truy Tìm Căn Nguyên Tăng Trường

vay và viện trợ của các nước này. Bờ Biển Ngà cũng là đại diện của một mô hình
mang tính tổng quát hơn. Có một mô hình thâm hụt ngân sách cao đi kèm với thanh

toán phát triển chính thức cao.
Một sai lầm về mặt chính sách khác mà chúng tôi, những nhà viện trợ thiếu thận trọng

đã không nhận biết, là tỷ lệ lãi suất thực âm một cách nghiêm trọng. Tỷ lệ lãi suất thực

(tỷ lệ lãi suất trừ đi lạm phát) thường ở mức âm khi chính phủ cố định tỷ lệ lãi suất,
đồng thời in thêm tiền để tạo ra lạm phát cao. Đây chính là khoản thuế đánh lên những
người gửi tiền ngân hàng. Khoản “thuế” này gây thiệt hại cho hệ thống ngân hàng về

lâu dài, bởi vì không ai muốn giữ những khoản tiền gửi ngân hàng đang mất giá. Hệ

thống ngân hàng hoạt động tốt rất quan trọng đối với tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên,
mô hình thường gặp là các nước có tỷ lệ lãi suất thực âm nặng thường nhận được

nhiều viện trợ hơn các nước có tỷ lệ lãi suất thực dương. Bảng 6.2 cho một số ví dụ về
các nước thuộc mô hình này.

Có thể vấn đề đáng báo động nhất là chương trình cho vay có điều kiện điều chỉnh

chính sách đã không phân biệt rõ ràng giữa chính phủ tham nhũng nhiều và chính phủ
tham nhũng ít. Những chương sau sẽ cho thấy, việc chi trả những khoản nợ viện trợ

cho các chính phủ tham nhũng sẽ không hiệu quả. Theo xếp loại của International
Credit Risk Guide Ratings (Hướng dẫn đánh giá rủi ro tín dụng quốc tế), những nước

đang phát triển tham nhũng nhiều nhất trong những năm 1980 và đầu những năm
1990 là Congo/Zaire, Bangladesh, Liberia, Haiiti, Paraguay, Guyana và Indonesia.

Tuy nhiên, những nước này đã nhận được tổng cộng 46 khoản vay theo chương trình
từ IMF và WB trong giai đoạn này. Bằng cách nào đó, Mobutu Sese Seko ở Zaire,

110