Page 201 - Trần Huy Liệu Cõi Đời
P. 201
Nông dân, và nói chung, con người ta, liệu có ai thích chả có quyền lợi riêng gì trong
hoạt động lao động không, có phải là ai ai cũng thích “cống hiến hết” cho tập thể? Kết quả
của quá trình phân tích tìm hiểu ấy là những nghị quyết “Mười”, “Một trăm”. Hợp tác xã
nông nghiệp giải tán về thực chất khi được quyết định “khoán” đất cho nông dân làm “riêng
rẽ khỏe ăn”.
Tất nhiên đây cũng được đánh giá là một thắng lợi, kết quả của tầm nhìn xa trông rộng.
Sản lượng nông nghiệp lên trông thấy. Việt Nam đứng hạng cao thế giới về xuất khẩu gạo.
Vai trò Kim Ngọc được đánh giá lại, quê hương Vĩnh Phú đòi dựng tượng ông, còn những
người phê ông không “được” đánh giá lại…
Nói chuyện ở trường Đại học Tổng hợp, Bộ trưởng Đại học - Trung học chuyên nghiệp
Tạ Quang Bửu nhắc lại lớp học về chủ trương hợp tác hóa xưa, có câu “trong thời điểm ấy,
nhà khoa học dám nói điều cần thiết với Đảng là rất đáng quý”…
LÀM NGƯỜI LÀ KHÓ
Thế sự khôi tâm đầu hướng bạch
Suy nhan tá tửu vựng sinh hồng
(Chuyện đời đầu gần bạc lòng gần như tro nguội
Mặt mày vàng võ mượn rượu để sinh hồng)
Liệu viết Nguyễn Trãi. Mấy câu thơ của con người lòng dạ sáng như sao Khuê ám ảnh.
Phải phân tích thời cuộc thế nào, Ức Trai ( [i] ) đã vận nó vào mạng mình thế nào, rồi lại bị nó
“vặn” lại ra sao.
Đúng là ngổn ngang một cục diện oái oăm đến đảo điên, không thể tin đối với cả những
ai đã dâng cả ý nghĩa cuộc đời cho nó. Làm sao có thể ngờ được một khai quốc công thần, và
hơn thế, người trí thức đã thổi cái hồn vào cho cuộc kháng chiến chống Minh lại bị Lê Lợi,
sau khi lên ngôi Thái Tổ, dồn đuổi đến phải từ quan về Côn Sơn dạy học, vui thú cùng lũ
vượn. Dù là nhà nghèo bốn bức tường chỉ giàu sách vở, đúng “tạng” hàn sĩ thực nhưng thần
liệu có an, tâm biết có tại? Hẳn là không Nếu mũ ni che tai, cầu an bảo mạng hẳn tiên sinh đã
không ra thi thố, giúp giập cuộc đời từ thời nhà Hồ, cái triều ông không mấy tâm phục khẩu
phục. Dù sao ông đã ra, vì Hồ Quý Ly đã chấm dứt nhà Trần quá bạc nhược. Hơn nữa, Quý
