Page 198 - Trần Huy Liệu Cõi Đời
P. 198
- 23 -: Ý KIẾN “GIÀ”, ĐIỀU KIỆN “NON”
Đầu những năm sáu mươi, đất nước có những vận động lớn: bước vào xây dựng nền
kinh tế theo kế hoạch với nền tảng là công nghiệp nặng; đấu tranh giữa hai “con đường” Xét
lại và Giáo điều của các cường quốc xã hội chủ nghĩa… Không phải bao giờ Liệu cũng tán
đồng ý kiến từ trên đưa xuống.
Nhưng đối với công cuộc đưa bộ đội vào miền Nam chiến đấu, giành sự thống nhất cho
đất nước, ông là một tín đồ nhiệt thành. Những chiến thắng Đồng Xoài, Bình Giã làm ông
nức lòng. Chiến dịch Mậu Thân 1968, ông phấn khởi: Không Tết nào vui bằng Tết này,
Quang Trung xưa cũng vẫn chưa tày để rồi lại rầu lòng thương xót cho máu xương đổ ra mà
cuộc tổng tiến công không thành.
Đó là những lúc Liệu đồng cảm, hòa hợp chân thành được với không khí chung. Nhưng
lại chẳng hiếm những khi ông không “nhất trí trăm phần trăm” với lãnh đạo.
Hòa bình trở về là lúc thực hiện giấc mơ về nền sản xuất đại quy mô. Công nghiệp nặng
sẽ là nền tảng lôi dắt các ngành kinh tế khác. Bên nông nghiệp, chẳng còn gì ngăn cản nổi cái
hình ảnh quyến rũ cánh đồng thẳng cánh cò bay “tung tăng” những chiếc máy cày hằng xuất
hiện trên phim Liên Xô, Trung Quốc. Trong khung cảnh đó, những Cô Thắm cô Nhài sẽ vừa
hát vừa nhoẻn miệng cười với anh lái máy, biểu tượng của công nông liên minh. Thóc sẽ ự
lên như núi. Người nông dân đi làm có kỷ luật, theo kẻng, nhận công điểm chứ không khư
khư mảnh ruộng riêng của mình nữa. Đến thời cộng sản chủ nghĩa chỉ còn mấy bước chân
thôi, nhưng manh mún, tư lợi vứt hết đi, để mà chỉ nghĩ đến cái chung…
Khi công cuộc hợp tác hóa diễn ra, nghĩa là ruộng đất tập trung hết, khối tư tưởng,
khoa giáo có đợt học tập, quán triệt đến từng người. Quyết tâm trong Nghị quyết của Đảng
phải đến với từng cán bộ các cấp, người ta có thông thì những cản trở trong thực hiện mới
không “lòi ra”. Hình thức thảo luận được áp dụng, ai nghĩ gì có thể nói, để rồi được đả thông.
Lớp do Tố Hữu chỉ đạo, làm với hình thức nghe chủ trương, tổng kết trên hội trường,
rồi chia tổ thảo luận. Những cán bộ quản lý khối trí thức, kỹ thuật như Lê Khắc, Bùi Công
Trừng, Tạ Quang Bửu đều thấy hợp tác hóa là cần thiết. Liệu cũng vậy, nhưng lại “thêm” vào