Page 41 - Thắm Dò Vũ Trụ

tăng khối lượng. Mỗi năm, Trái đất nhận thêm 30 ngh'm tấn bụi vũ trụ.
Như vậy trong suốt 4 tỉ năm qua, Trái đất đã nặng thêm 1/100 triệu khối
lượng của nó.
Trong thòi kì mói hmh thành Trái đất, đã xảy ra quá trình phân bố
lại vật chất rộng lớn dưói ảnh hưởng của trường trọng lực. Những kim
loại ở thể lỏng nặng hon cả, đi vào trung tâm Trái đất. Phần trên là các
lóp nóng chảy gồm sunphit, oxit và các kim loại có túìh tưong tự lưu
huỳnh. Các lóp trên cùng gồm xilicat nóng chảy và các lóp khí, hoi của
các nguyên tố nhẹ. Khi nguội lạnh, các lóp trên kết tinli và rắn lại tạo
thành vỏ Trái đất. Phần dưói vỏ Trái đất ở thể lỏng do chịu ảnh hưởng
của áp suất lớn nên độ nhớt tăng lên, do đó vận tốc truyền sóng địa chấn
bên trong Trái đất tăng lên liên tục theo độ sâu. ở độ sâu 2900km, là mặt
ranh giói giữa các lóp bao và nhân Trái đất, ở đó sóng địa chấn bị phản
xạ mạnh. Phần trung tâm Trái đất gồm chủ yếu Fe và Ni. Trong hệ Mặt
tròi, hành tinh càng lớn thì mcật độ vật chất nặng càng cao.
Trước đây, vào thòi trung cổ, ngưòi ta quan niệm Trái đất là trung
tâm của vũ trụ. Mầu địa tâm của Ptôlemy đưa ra khẳng định rằng Trái
đất ở chứih tâm, quay quanh Trái đất là 8 mặt cầu của Mặt trăng, sao
Thủy, sao Kim, Mặt tròi, sao Hỏa, sao Mộc, sao Thổ và các sao cố địnli.
Cho đến tận năm 1543, Nicolai Côpecnich đưa ra thuyết nhất tâm cho
rằng Mặt tròi là trung tâm Thái dương hệ, các hành tinh chuyển động
tròn quarứì Mặt tròi theo cùng một chiều vói chu kì khác nhau, hành tinh
càng xa có chu kì chuyển động càng lớn, Trái đất cũng là một hành tinh.
Ngoài chuyển động quanh Mặt tròi, Trái đất còn tự quay quanh nó, măt
trăng chuyển động tròn quanh Trái đất.
Tiếp đó, Johanne Kepler (1571-1630) đã đưa ra 3 định luật chuyển
động của hành tinh:
1- Các hành tinh chuyển động quanh Mặt tròi theo quỹ đạo elip mà
Mặt tròi nằm ở một trong hai tiêu điểm của elip quỹ đạo.
2- Đoạn thẳng nối từ Mặt tròi đến hành tứih quét những diện tích
bằng nhau trong những khoảng thòi gian bằng nhau. (Còn gọi là định
luật tốc độ diện tích bằng hằng số).
3- Bình phưong chu kì chuyển động hành tinh tỉ lệ với lũy thừa bậc 3
của nửa trục lớn quỹ đạo.
Như vậy, ngày nay ta đã biết Trái đất là một phần của hệ Mặt tròi.
Trái đất cách Mặt tròi trung bình đúng 1 UA và chuyển động quanh nó

-41 -