Page 65 - Sổ Tay Chuyên Ngành Cơ Khí
P. 65
cần tạo ra màng dầu côn để cung cấp sự bôi trơn màng dày. Nói chung,
thường có hốc nhỏ trong vùng áp suất thấp để đưa dầu đến điểm hình
thành màng dầu. Bất kể hệ thống rãnh dầu, điều quan trọng là rãnh phải
ở trong phần không có tải của bề mặt ổ trượt. Nếu rãnh lấn vào vùng có tải
hoặc áp suâ't, màng dầu bị phá vỡ, và sẽ xuất hiện trạng thái bôi trơn biên.
Trong trường hợp ổ trượt được bôi trơn bằng mỡ, các rãnh được chèn
vào vùng áp suất cao để cung cấp lớp mỡ đều và liên tục trên toàn bộ bề
mặt ngòng trục, bảo đảm ít nhất là bôi trơn một phần cho ổ trượt.
Hư HỎNG Ố TRƯỢT
Tuy hơi khó xác định chính xác nguồn gốc gây hư hỏng ổ trượt do có nhiều
yếu tố liên quan, nhưng nói chung, sự cố thường do các nguyên nhân sau:
• Vật liệu chế tạo trục hoặc ổ trượt không thích hỢp. Trong các điều kiện
vận hành bình thường, hợp kim babbitts Sn-Pb có thể dược sử dụng
một cách thành công với ngòng trục thép mềm. Với các vật liệu ổ
trượt cứng hơn, thường phải có các bề mặt cứng tương ứng để có thể
vận hành một cách hiệu quả.
• Rãnh dầu không chuẩn. Nếu bố trí các rãnh dầu không hợp lý, ổ trượt
có thể bị hư. Nếu các rãnh dầu ở trong vùng áp suất cao, chúng sẽ tác
động như đường dẫn giảm nhẹ áp suất, do đó sự hình thành màng
thủy động bị suy giảm, khả năng chịu tải của ổ trượt cũng giảm theo.
• Độ bóng bề mặt không đạt. Bề mặt có độ bóng càng cao, trục càng sát
với ổ trượt mà không có nguy cơ tiếp xúc kim loại - kim loại. Độ bóng
bề mặt là yếu tố rất quan trọng trong mọi ứng dụng ố’ trượt.
• Khoảng hở không đủ. cầ n có TÍủ khoảng hở giữa ngông trục và ổ trượt
để tồn tại và duy trì màng dầu.
• Điều kiện vận hành. Khi máy có tốc độ quá cao, quá tải, hoặc sử dụng
cho mục đích khác với thiết kế ban đầu, ổ trượt sẽ nhanh chóng bị hư.
• Nhiễm bẩn dầu, Tạp chất lọt vào chất bôi trơn làm thay đối tính chất
dầu, dẫn đến các hư hỏng nghiêm trọng trên bề mặt ổ trượt.
Ổ TRƯỢT KHÔ
0 trượt khô vận hành không cần màng dầu rõ rệt ngăn cách giữa các bể
mặt chuyển động; do đó, cần sử dụng các vật liệu ma sát thấp, hoặc vật
liệu được ngâm tẩm chất bôi trơn.
• Đồng thiêu kết. Đồng thiêu kết, còn được gọi là bạc thau dầu, là vật
liệu xốp chứa graphite hoặc PTFE (polytetraAuoro-ethylene) và được
ngâm tẩm với dầu bôi trơn. Loại ổ trượt này không thích hợp với các
tải nặng, thường chỉ dùng cho các ứng dụng khó bôi trơn.
• PTFE. Vật liệu này chỉ thích hợp cho các ứng dụng tải nhẹ. PTFE có
cơ tính thấp, dễ bị chảy dẻo và không chịu được nhiệt độ cao.
• Nylon. Tương tự PTFE nhưng hơi cứng hơn, nylon chỉ được dùng cho
các ứng dụng tải nhẹ, tính chảy dẻo thấp hơn so với PTFE.
65