Page 63 - Sổ Tay Chuyên Ngành Cơ Khí
P. 63
Đây là yếu tố chính trong thiết kế và vận
hành máy móc, và trong hầu hết các
trường hợp, ma sát là yếu tố chính giới
hạn tô'c độ, năng lực máy,.,. Trong máy KHỔNG CỐ MÀNG DẢU cổ MÀNG DẲU
móc, vâ'n đề ma sát được giải quyết bằng Hình 16-2
cách dùng màng chất bôi trơn, thường là dầu, ngăn cách các bề mặt
chuyển động. Hình 16-2 minh họa phóng đại các bề mặt chuyển động, có
và không có màng dầu. Quan sát bằng kính hiển vi các bề mặt này cho
thấy các nhấp nhô trên bề mặt. Độ bóng các bề mặt càng cao, nghĩa là độ
nhám hoặc độ nhấp nhô càng thấp, yêu cầu lớp màng dầu ngăn cách càng
mỏng. Xử lý, mài ổ trượt là quy trình làm giảm độ nhấp nhô bề mặt ổ trượt
đế màng dầu trơ nên đồng đều hơn và tiếp xúc tốt hơn.
Khi các bề mặt được ngăn cách bằng màng dầu, sẽ chỉ có ma sát trong
dầu, và ma sát này rất nhỏ. Nếu có thể tạo thành màng dầu và duy trì sự
ngăn cách hoàn toàn giữa các bề mặt, tình huống này được gọi là bôi trơn
màng dày. Trong các ổ trượt, sự quay của trục tạo ra màng này giữa bề mặt
ố trượt và ngòng trục. Trong khi tĩnh tại, trọng lượng trục sẽ ép dầu chảy
ra ngoài làm cho ngòng trục tựa lên bề mặt ố trượt. Khi bắt đầu quay,
màng dầu hình nêm xuất hiện dưới ngòng trục. Trong ổ trượt được thiết kê
hợp lý, áp suất trong vùng hình nêm này nâng ngòng trục lên, do đó dần
dần sẽ không tiếp xúc với ổ trượt nữa.
Trong khi ổ trượt vận hành với tốc độ và tải định mức, hầu như không
xảy ra mòn, do màng dầu ngăn cách các bề mặt tựa. Màng dầu này tồn tại
nhờ áp suất thủy động, do chất bôi trơn có xu hướng bám vào ngòng trục
quay và hút vào khoảng không gian giữa ngòng trục và ổ trượt. Do độ nhớt,
nội ma sát đối với chuyển động của chất bôi trơn, áp suất này tích tụ trong
màng dầu. Trong ổ trượt được thiết kế tốt, các giá trị áp suất có thể lên
đến 600 psi. Áp suất thủy động chỉ xảy ra trong ổ trượt khi trục quay.
CÁC LOẠI Ổ TRƯỢT
0 trượt nguyên (khối) là loại phổ biến nhất, đôi khi được gọi là ống lót, và
được lắp căng (có độ dôi) vào khối dỡ.
0 trượt hai nửa, dược chia thành hai mảnh; loại ổ trượt này cho phép
tháo trục ra một cách dễ dàng.
0 dỡ ngông trục được dùng đé đỡ tải
hướng kính, Hình 16-3.
0 đỡ một phần và/hoặc ổ đỡ một nửa
chỉ bao quanh một phần ngông trục, được
sử dụng khi tải chính ép theo chiều ố đỡ.
ưu thế của loại ổ trượt này là chi phí vật
liệu thấp và dễ thay mới.
Ổ chăn đỡ các tải dọc trục và/hoặc L_VÙNG NGỒNG CÚA TOục
chăn chuyến động đầu trục. Kiểu ổ chặn Hình 16-3. Ođỡ ngông trục.
63