Page 38 - Quan Hệ Bang Giao Và Những Sứ Thần Tiêu Biểu
P. 38
(^u a n lìè lìan^ tịiao rù CÍÍC sứ tlìàn ỊÌSit hiêu... 39
hoàn thiện mạnh mẽ về mọi mặt từ đời sống chính trị, xã
hội đến sức mạnh quân sự. Khi giao hảo với Chãmpa, Đại
Việt tự coi mình là thiên triều và gọi họ dân man. Bên cạnh
đó, việc chiến đấu chống nhà Minh vào năm 1427 thành
công đã làm cho uy lực của vương triều Lê sơ trở nên mạnh
hơn bao giờ hết. Nên ngay sau khi chiến thắng, “nước
Chiêm Thành cho người sang cống” và để tỏ rõ uy thế của
mình, vua Lê Thái Tổ đã “cho ngựa và lụa bảo về, sai
Thiêm tri khu mật là Hà Lật cùng Cũng trong năm
ấy, vào “mùa thu, tháng 7, người Chiêm Thành dâng sản vật
địa phương”, và ngay sau đó, “tháng 8, lấy viên ngoại lang là
Lê Khắc Hài và Bùi Tất ưng làm chánh phó sứ mang ngựa
và đồ uống rượu bằng pha lê màu xanh trắng sang cho vua
Chiêm Thành”'"’. Sự cống nạp cùa Chiêm Thành và sự đáp
lễ có tính chất ban phát của vua Lê cho chúng ta nhận định
rằng, sức mạnh, uy thế cũng như suy nghĩ của Đại Việt khi
đó đã được đẩy cao lên một tầm mới.
Sang năm 1434, đã xảy ra một biến cố kép, “Chiêm Thành
bắt người ở châu Hóa”'^’. Nhưng do vụ bắt người không trót
lọt, nên ngay lập tức vua Chiêm Thành đã “sai sứ mang thư và
sản vật địa phương sang hiến để cầu hòa thân”'''’. Mặc dù triều
thần Đại Việt có hặc tội, quở trách, nhưng khi sứ thần trở về
nước Chiêm vào năm 1435, vua Lê vẫn “ban cho lụa tấm”*^’. Kể
từ những năm đầu của vương triều Lê sơ cho đến khi suy vong
vào đầu thế kỷ XVI, Chiêm Thành cho sứ thần sang cống nạp,
dâng các sản vật địa phương vào các năm 1448,1449,1467. Tuy
nhiên, quan hệ ngoại giao vào thời kỳ này có vẻ không suôn sẻ
như thời Lý - Trần, sứ thần được cử sang mỗi khi Chiêm
Thành (Chămpa) phạm vào điều gì đó với Đại Việt. Việc cử sứ
(I) (2), 15)
Dại Việt sư kỷ toàn thư, tập 3. sđd. lr.32, 40. 86. 87, 110.
