Page 34 - Quan Hệ Bang Giao Và Những Sứ Thần Tiêu Biểu

CJíitin lit’ Linu, rò cái sứ tỉuìn tiiùi A/Vi/... 35

Sơn Nô sỢ bị giết, bèn chạy sang nước Và lần thứ tư,
vào năm 1397, “mùa đông, tháng 11, tướng Chiêm Thành là
Ché Đa Biệt cùng với em là Mộ Hoa Tử Ca Diệp đem cả nhà
sang hàng nước ta”*"'. Những lần quy phụ như vậy không
cho ta nhiều thông tin để suy đoán về quá trình giao thoa
vãn hóa Việt - Chãm nhưng lại cho thấy một kênh ngoại
giao khác mỗi khi có biến động từ phía bên kia. Đây cũng
chính là những tình huống nhạy cảm dần đến chiến tranh
hoặc quan hệ cãng thắng giữa hai nước.
Bên cạnh các hoạt động ngoại giao qua lại giữa hai nhà
nước Chãmpa và Đại Việt thời Lý - Trần thông qua triều
cống, quy phụ, hôn nhân thi chiến tranh là con đường thứ
hai khiến cho việc giao thoa văn hóa diễn ra hết sức mạnh
mê. Người Chiêm Thành (Chàmpa) một mặt tỏ ra thần phục
Đại Việt, mạt khác lại tổ chức quân dội quấy rối, thậm chí
tiến công trực tiếp ra kinh sư Thãng Long. Điều này làm
cho các vương triều của Đại Việt luôn phải lưu lâm và tố
chức những cuộc đại chinh phạt nhàm trấn áp sự quấy
nhiều dó. Trong thơi Lý, người Chãmpa liên tục có những
hành dộng xâm lấn biên giới phía Nam Đại Việt. Các tướng
lần lượt cử đi trấn áp, dánh tan, dẹp yên, tuy nhiên, không
dưỢc lâu dài. Chính vì vậy, vào nãm 1044, “mùa xuân, tháng
giêng, phát khí giới trong kho ban cho các quân. Ngày Quý
Mão, vua (Lý Thái Tỏng) thân di dánh Chiêm Thành”'^'
nhầm giải quyết tận gốc vấn dề an ninh biên giới phía Nam
cho Dại Việt. Trong cuộc chinh phạt này, vua Lý Thái
Tông dã “dcm quân vào thành Phật riiệ... Sai sứ di khắp các
hương ấp phủ dụ nhân dân”*'''. Sau cuộc chinh phạt ấy,

' i>iii I iị'l sư k\ loàn ihư. tộp 2. sdđ. tr. 207
' Pọi I icl sư kv loàn thư. t(ip 1, sdcl. Ir. 2.VÌ.
Poi I iẹl sư ký liiòn thư. lập I. sdd. tr. 22}. 224,