Page 192 - Quan Hệ Bang Giao Và Những Sứ Thần Tiêu Biểu
P. 192
Ọ u a n Itc Ịyan<ỉ ịịia o rà các sử tììần tiêu lùctí... 193
các phủ, tự hậu đình hô D I tự xưng AN NAM quốc sứ... ” (Văn
này rất hay, nói rất đúng lí. Nhưng lời xưa đã nói: vua
Thuấn sinh đất Gia phùng, là người mọi phía đông; vua
Văn vương sinh đất Kỳ Chu, là người Mọi phía Tây. Dùng
chữ Di vốn không phải để kinh nhờn Quý quốc. Nay sứ
thần đã đem sự này bày tỏ nên lời thì đã được nhờ ơn quan
Tuần vũ bằng lòng nghe. Đã gửi một ống công vãn truyền
cho đạo Tả giang và các phủ, dặn từ rày về sau đừng hô chữ
DI nữa, và gọi là cống sứ nước AN NAM. Sứ có thể về nước
thưa với Quốc vương được rõ...)
“Dứ tiết này, chúng tôi trộm xem quan Trung Quốc có lòng
kính trọng Bản quốc, dĩ cập kv sứ (vì đó trọng cả sứ ta). Từ
ngày chúng tôi tiến Kinh, Hồ Nam, Hồ Bắc, An Huy, Giang
Nam, Sơn Đông, ngũ tỉnh ấy, quan Tống đốc, Tuần vũ đều đặc
ủy thuộc liêu, quan viên hộ tống. Khi khới lục, thì duyên đồ châu
huyện bôn tẩu cung ứng, trương mạc kết thể (khi lên bộ thì dọc
đường các quan châu huyện chạy cung cấp đồ ãn đồ dùng,
trương màn kết vải màu để đón rước). Khi vào triều hạ (chầu
mừng vua Càn Long) thì quan Nội các, Lục bộ đại-thần đều tựu
vấn, hitu lời tưởng lao (tới hỏi thăm, có lời khen lao). Mấy
(với) như cống sứ Cao Li cống sinh nước Lưu cầu, gặp chúng tôi
cũng hỏi han thư từ vãng phục. Kẻ thì rằng lập chí trung hậu, kẻ
thì rằng Văn vật chi thịnh. Chúng tôi đều tùy sự đối đáp. Chuyện
đối lù sứ thần chức phận, chúng tôi không dám ghi lai lịch phiền
độc (kể chi tiết làm nhàm tai).
'"Chúng tôi bồi thần tam viên, với hành nhân cửu danh, tùy
nhàn thập tam danh (ba sứ thần, 9 phái viên, 13 tùy phái)
muôn nhờ hồng phúc đều được bình ninh. Như môn tủ (con em)
chúng tôi cũng có đem sang, củng đều được mạnh khoẻ cả. Chúng
tôi gứi dộng (tâu) lạy BÈ TRÊN muôn muôn năm. Tư cẩn khải
(nay kính thưa)”.